Page 175 - 8mod_tur
P. 175
TEST Cümlenin Ögeleri
4 Yardımcı Ögeler
1. Cümle içinde -e/-a, -de/-da, -den/-dan hâl eklerini alan bazı sözcükler yer tamlayıcısı olarak kullanılır. Örneğin
“Ödevim evde kalmış.” cümlesinde “ev” sözcüğü “-de” bulunma hâl eki alarak yer tamlayıcısı görevinde kulla-
nılmıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer tamlayıcısı kullanılmıştır?
A) Doğuda kar yağışı bu hafta şiddetini artıracak.
B) Kitapların dostluğunu başka hiçbir şey karşılayamaz.
C) İnsanlar, derdine derman olacak ilaçlar için sadece eczanelerin kapısını çalıyor.
D) Türk kültürü, kadim bir geleneğe bağlı olarak günümüze kadar süregelmiştir.
2.
Yer tamlayıcısı
neye? nereye? kime?
neyde? nerede? kimde?
neyden? nereden? kimden?
sorularına cevap veren ögedir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu sorulardan birine bile cevap veren bir sözcük ya da söz-
cük grubu kullanılmamıştır?
A) Geziye katılacakların isimlerini defterime not ettim.
B) Gelecek nesillere temiz bir çevre bırakmak için hepimize çok iş düşüyor.
C) Odaya varabilmek için uzun ve dar bir koridordan geçmelisiniz.
D) Parkın güney kısmı özellikle piknikçiler için bir cazibe merkeziydi.
3. Bazı sözcükler yönelme, bulunma veya uzaklaşma hâl eklerini almalarına rağmen zaman veya durum anlamı
kazandıkları için yer tamlayıcısı değil zarf tamlayıcısı olarak kullanılır. Örneğin “Yaza düğünümüz var.” cümle-
sinde “yaz” sözcüğü “-a” yönelme hâl eki alsa da cümleye zaman anlamı kattığı için zarf tamlayıcısı görevinde
kullanılmıştır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya örnek olabilecek bir kullanım söz konusudur?
A) Köpeğimiz Peri, korktuğundan yanımıza gelmiyordu.
B) Evin çatısından alevler ve kapkara dumanlar yükseliyordu.
C) Babama kırtasiyeden güzel bir öykü kitabı almasını söyledim.
D) Bu şarkıyı bir de sizden dinleyelim.
175