Page 174 - 8mod_tur
P. 174
TEST Cümlenin Ögeleri
3 Yardımcı Ögeler
4. Özneyi bulduktan sonra yükleme sorulan "ne" sorusu belirtisiz nesneyi, "kimi" ve "neyi" soruları belirtili nesneyi
bulmamızı sağlar.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde belirtisiz nesne kullanılmıştır?
A) Onca sene geçmesine rağmen lisede aldığım belgeleri hâlâ saklarım.
B) Yangın çıkınca itfaiye erleri acilen olay yerine yönlendirildi.
C) Şehrin merkezinde ev yemekleri yapan harika bir yer var.
D) Annem pazardan mis gibi kokan çilekler almış.
5. Yer tamlayıcısını bulmak için yükleme “nereye?” sorusunu sorarız. Ancak bu soruya cevap veren sözcük -e/-a
yönelme hâl ekini almış olması gerekir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük yer tamlayıcısıdır?
A) Misafirlere hoş geldiniz demek için aşağı indim.
B) Biraz hava almak ve tartışmayı sona erdirmek için dışarı çıktı.
C) Büyük şehirde yapamayınca baba ocağına geri döndü.
D) Güneş iyice tepeye çıkınca sıcak zarar vermesin diye arabasını beriye aldı.
6. Zarf tamlayıcısı cümleye “sebep, zaman, miktar, durum, vasıta, birliktelik, şart, yön” gibi anlamlar katan keli-
me veya kelime grubudur. “Pazar günü Ankara’ya gideceğim.” cümlesinde zaman anlamı taşıyan kelime grubu
“pazar günü” dür ve zarf tamlayıcısıdır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde “zarf tamlayıcısı” yanlış gösterilmiştir?
A) Arabasını iki ağacın arasına park etmek isteyen babam biraz geri geldi.
B) Akşam yemeğini yerken ağabeyim çıkageldi.
C) 23 Nisan konulu şiirimin yarışmada birinci seçilmesine çok sevindim.
D) Şehrin bu en işlek caddesinden 1 milyon liraya ev aldı.
7. Zarf tamlayıcısı yüklemi dolayısıyla cümleyi zaman, durum, sebep yönünden tamamlayan, zarf görevindeki
sözcüklerdir. Örneğin ‘’Dün gece bizi ziyarete geldi.’’ cümlesinde zarf tamlayıcısı yüklemi zaman yönünden
tamamlarken ‘’Kararlarımızı özgürce vermeliyiz.’’ cümlesinde durum yönünden tamamlamıştır.
Buna göre hangisinde zarf tamlayıcısı cümleyi farklı bir anlamda tamamlamıştır?
A) Geçen haftaki randevumuza da hazırlıksız gelmişti.
B) Yaptığı her işte karşılık beklemeden, içten ve özverili bir biçimde çalışıyordu.
C) Bahar gelir gelmez kısa kollu giymeye başlar.
D) Tüm sınıf bayraklarla, balonlarla bir gelin gibi süslenmişti.
174