Page 14 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 14

1. BÖLÜM                                                                     ÜÇGENLER - I


            1.5 Üçgende Açı-Kenar Bağıntıları

                                   Soru:
                                  ABC üçgeninde IABI>IACI ise, s(ACB)>s(ABC) dir. Kanıtlayınız.

                                  Çözüm
                                           A            A  1- IABI>IACI verildiği için [AB] kenarı üzerinde IADI=IACI
                                                              olacak şekilde bir D noktası alabiliriz. Bu taktirde  ADC
                                                              üçgeni ikizkenar olup s(ADC)=s(ACD) bulunur.
                                                           2- BDC üçgeninde dış açıdan s(ABC)+s(DCB)=s(ADC) olur
                                                              ki buradan s(ACB)>s(ADC)>s(ABC) olduğu anlaşılır.
                                                 D
                                                              Demek oluyor ki bir üçgende, büyük kenarın karşısındaki
                                                              açının ölçüsü, küçük kenarın karşısındaki açının ölçüsün-
                                  B         C  B         C
                                                              den daha büyüktür.


                                   Soru:
                                  ABC üçgeninde s(ACB)>s(ABC) ise, IABI>IACI dir. Kanıtlayınız.

                                  Çözüm
                                           A             A 1-  Olmayana ergi metoduyla gösterelim:
                                                               ABC üçgeninin iki kenarı arasında,
                                                                   i) IABI<IACI     ii) IABI=IACI     iii) IABI>IACI
                                                                     bağıntılarından sadece birisi doğru olabilir.
                                                  D         2- Bu durumları tek tek inceleyelim.
                                                                   i) IABI<IACI ise (yukarıdaki bağıntıyı kullanıyo-
                                  B         C   B         C
                                                                     ruz.) s(ACB)<s(ABC) olmalıdır. Bu ise verilenle
                                  Uyarı:                             çelişir.
                                                                   ii) IABI=IACI ise s(ACB)=s(ABC) olmalıdır. Bu da
                                  Bir üçgende; açı-kenar arasındaki  bir çelişmedir.
                                  büyüklük sıralaması doğru orantılı,
                                  açı-yardımcı eleman sıralaması  iii) İlk iki durum olamadığı için, üçüncü durum mec-
                                  ters orantılıdır.                  buren gerçeklenir. Nitekim IABI>IACI  bulunur.





                                   Soru:
                                  Gösteriniz ki bir noktadan bir doğruya olan en kısa uzaklık, o noktadan doğruya
                                  inilen dik uzaklıktır.
                                  Çözüm
                                                 A                    A     1-   Şekildeki d doğrusunu ve A nokta-
                                                                               sını ele alalım. Bizden  IACI<IABI
                                                                               olduğunu göstermemiz isteniyor.
                                                                               Burada üstteki çıkarımı kullanabili-
                                                                               riz; yani ABC dik üçgeninde
                                                                               s(C)>s(B) iken IACI< IABI dir.

                                  d                    d
                                      B          C         B          C
                                                                                                     13
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19