Page 16 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 16

1. BÖLÜM                                                                     ÜÇGENLER - I


                                   Soru:
                                  Bir d doğrusunun aynı tarafında bulunan A ve B noktaları için; |PA| + |PB| topla-
                                  mını en küçük yapan d doğrusu üzerindeki P noktasının yerini belirleyiniz.
                                  Çözüm
                                                                   A   1- A,B ∉ d ve P∈ d alalım. PAB üçgeninde
                                                                          üçgen eşitsizliğinden IABI<IPAI+IPBI dir.
                                               A                       2- BB' ⊥ d, H∈ d ve IBHI=IHB'I olsun. Bu
                                                                          şartlar altında IBPI=IB'PI olur. (Neden?)
                                                          B               Bu durumda IBPI+IPAI=IB'PI+IPAI=IB'AI
              İskenderiyeli Heron,
              ışığın en kısa yoldan                                       dır.
                                       B             d
              gittiğini ve ışığın yan-                    H  P         3- AB' ∩ d={P} olarak seçildiğinde
              sımasında  geliş ve                                         |PA|+|PB| toplamı yani IAPI+IPB'I topla-
                                  d
              yansıma açılarının         P                                mı en küçük değerini alır. (ki bu değer
              eşit olduğunu bul-                          B'              IAB'I ne eşittir.) O halde A, P ve B' nok-
              muştur. Biz de yan-                                         talarının doğrusal olması gerekmektedir.
              daki iki soruyu,
              Heron’un bulduğu
              teknikle çözüyoruz.

                                   Soru:
                                  Bir d doğrusunun aynı tarafında bulunan A ve B noktaları için; |TA| - |TB| farkını
                                  en büyük yapan d doğrusu üzerindeki T noktasının yerini belirleyiniz.
                                  Çözüm

                                               A                   A   1- AB ∩ d={T} olduğunda mümkündür, şimdi
                                                                          bunu ispatlayalım. Öncelikle d doğrusu üze-
                                                                          rinde alınan herhangi bir  T' noktası için,
                                                                          ABT' üçgeninde IAT'I-IT'BI<IABI olduğunu
                                       B                   B              belirtelim. Şu halde IAT'I-IT'BI farkının en
                                                                          büyük değeri IABI den küçüktür.
                                  d                  d                 2- Oysa T noktasını; A, B, T noktaları doğrusal
                                             T'         T
                                                                          olacak şekilde planladığımızda
                                                                          IATI-ITBI=IABI olmaktadır. Bu, farkın en
                                                                          büyük değerini aldığı durumdur. Yani, ABT
                                                                          nin doğrusal olması gerekmektedir.

             Üçgen içerisinde alınan
             ve iki köşeyi birleştiren
             belirli sayıdaki doğrusal  Soru:
             kırık çizginin uzunlukları
             toplamı, üçgenin diğer  Bir ABC üçgeninin içerisinde alınan P noktası için; IBCI<IPBI+IPCI<IABI+IACI ola-
             iki kenarının uzunlukları  cağını gösteriniz.
             toplamından küçüktür.   Çözüm
             Yani
             IBCI<IBPI+IPTI+ITCI                            1-  [CP ışını [AB] kenarını K noktasında kessin. AKC üçge-
                < IABI+IACI dir.                              ninde üçgen eşitsizliğinden, IKCI<IACI+IAKI dır.
                                                              IKCI=IKPI+IPCI den IKPI+IPCI<IACI+IAKI...(1)  olur.
                                                            2- BKP üçgeninde ise IBPI<IPKI+IKBI ...(2) yazılabilir.
                                                            3-  (1) ve (2) deki eşitsizlikler taraf tarafa toplanırsa,





                                                                                                     15
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21