Page 374 - 8_sf_Dahimatik
P. 374

˙
                                            ˙
                                       ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  373
                                                                                               
                 Kenarları a ve b cm (a < b ) olan        F Üçgende ve Dörtgende Alan Formülü F
          paralelkenarın uzun kenarlarına dik olan bir
          do˘ gru, paralelkenarı öyle iki yamu˘ ga bölüyor ki,  Üçgende herhangi iki kenar ile aralarındaki açının
          bu yamuklardan her ikisine de içte˘ get çember  sinüsü çapılarak yarısı alınırsa alan bulunur. Dörtgende
          çizilebiliyor. Bu durumda, paralelkenarın dar  ise alan, kö¸segenler ve kö¸segenler arasındaki açının
          açısının sinüsü kaçtır?                       sinüsü çarpılıp yarısı alınarak bulunur.



                             x        b - x

                    a           h
                                          a
                   θ
                       b - x       x
          Paralelkenarın yüksekli˘ gi h olsun. ¸Sekilden
          görülebilece˘ gi gibi,
                     a + h = x + (b   x) = b
          olmalıdır (içte˘ get çembere sahip dörtgenin özelli˘ gi).
          Böylece, h = b   a olur. Dolayısıyla,
                           h   b   a  b
                    sin   =  =      =     1
                           a     a    a                         Kenarları 8, 8 ve 12 olan bir ABC
          bulunur.                                      üçgeninde, e¸sit kenarlardan biriyle, farklı kenarı
                                                        kesen bir d do˘ grusu üçgeni hem alanları e¸s hem de
                                                        çevreleri e¸s iki parçaya ayırmaktadır. Buna göre,
                                                        küçük üçgenin kenarlarını bulunuz.
                                                                         A

                                                                               y
                                                                       x
                 (U ˙ IMO - 1999)                                                 E  d
                                                                     D

          ABC dik üçgeninde m(B) = 90 ; jBCj = 28;                    8-x        12-y
                              b
                                                                    B                  C
          jACj = 100 ve D noktası da [AB] üzerinde olmak
          üzere jBDj = 21 ise, sin(ACD) =?
                                b
                                                                  Alanların e¸sitli˘ ginden,
                    ¸ Sekildeki gibi çizebiliriz. Buradaki püf               1 x y  sin A
          nokta, [CD]’nin açıortay olmasıdır. Bunu,               A (ADE)  =  2         =  1
                          100   28   4                            A (ABC)    1 8 12  sin A  2
                             =    =                                          2
                          75    21   3
          e¸sitli˘ ginden anlarız. Böylece,             e¸sitli˘ ginden, x y = 48 ve çevrelerin e¸sitli˘ ginden de
                                  21                      x + y + jDEj = (8   x) + (12   y) + 8 + jDEj
                          sin x =
                                 jCDj                   olaca˘ gından, x + y = 14 bulunur. Böylece, x y = 48
                                                        ve x + y = 14 e¸sitliklerinden x = 6 ve y = 8 elde
          olur. Buna göre,.
                                                        edilir. Bundan sonra, bir önceki sorudaki yöntemi
                           p
                                    2 2
                              2 2
                    jCDj =   3 7 + 7 4 = 7 5            kullanarak,
                           21   3                                      8 + 12   8 2  3
                                                                             2
                                                                        2
          oldu˘ gundan, sin x =  =  bulunur.                   cos A =             =  ;
                           35   5                                         2 8 12     4
                                       C                              r               3    p
                                                                         2
                                                                              2
                                       x                       jDEj =   6 + 8   2 6 8  4  = 2 7
                                                                                               p
                               100                      elde edilir. Böylece, üçgenin kenarları, 6; 8 ve 2 7
                                         28             olarak bulunur.
                     A                   B
                               75  D  21
   369   370   371   372   373   374   375   376   377