Page 85 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 85

100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ


          Uyarı:                   Soru:
                                  ABC üçgeninin içerisinde D noktası alınıyor.
               Matematiğin diğer ko-
          nularında olduğu gibi üçgen  s(DBA)=a, s(DBC)=b, s(DCB)=c, s(DCA)=d, s(DAC)=e ve s(DAB)=f ise,
          içerisinde veya dışarısında alı-
          nan bir noktanın, köşelerle  sina.sinc.sine=sinb.sind.sinf  olduğunu gösteriniz. (Trigonometrik Ceva)
          oluşturduğu açıların tamsayı
          olma durumları da başlı başı-  Çözüm:
          na bir inceleme gerektirir.
                                          A                1-  Sinüs teoremiyle sonuca ulaşalım:
          Bu tip sorular hem yerli hem
          de yabancı olimpiyatlarda       f  e
          sorulmaktadır. Trigonometrik
          çözüm  metoduyla  cevap                             Bu eşitlikler taraf tarafa çarpılırsa
                                              D
          kolaylıkla bulunabilir. Sentetik         d          sina.sinc.sine=sinb.sind.sinf  bağıntısı elde edilir.
          kazanımları  çeşitlendirmek  a            c
          amacıyla bu tip soruları bu  B  b              C
          kısımda biraz daha ayrıntılı
          olarak  inceleyeceğiz.

                                   Soru:
                                  ABC üçgeninin içerisinde D noktası; s(ABD)=56°, s(DBC)=2°, s(DCB)=2° ve
                                  s(DCA)=28° olacak şekilde alınırsa IDCI=IABI olur. Gösteriniz.
                                  Çözüm:

                                                                               K
             1998 Kanada sorusu,
                                              A                                   A
             α+β=30° olmak üzere;
             α,α,β,2β,90°-β ve 30° mode-                                    1
             lindedir (α=10°).
             Modeldeki açılar hem               D                          2°       D
             sinα.sin2β.sin30°=sinα.sinβ.
                                       56°              28°                56°              28°
             sin(90°-β) eşitliğini sağlar  2°          2°                   2°             2°
             hem de iç açılar toplamıyla  B                    C      B      1     H    1          C
             çelişmez.
                                  1- CBK 30°-60°-90° üçgenini planlayalım; IBKI=1 iken IBCI=2 olur.
                                  2-  BDC ikizkenarında [DH] yüksekliği ile IHCI=1 bulunur.
                                  3- BAK ≅ CDH olup IDCI=IDBI=IBAI dır.


                                   Soru ( 1998 KANADA ):
                   A
                 90°-   30°       s(A)=40° ve s(B)=60° olan ABC üçgeninin içinde bir X noktası alınıyor öyle ki
                      D           s(XBA)=20° ve s(XCA)=10°dir. Buna göre AX ⊥ BC olduğunu gösteriniz.
              2

           B                    C
                                  Çözüm:
                                           A                    A  1- Trigonometrik cevadan
                                                                      sinα.sin40°.sin10°=sin(40°-α).sin70°.sin20° dir.
                                                               30°  10°  sin40°=2sin20°cos20° ve cos20°=sin70° olduğu
                                                                      için 2sinα.sin10°=sin(40°-α) dan α=30° dir.
                                            40°-
                                          X                   X
                                     20°    10°           20°   10°
                                     40°    70°          40°    70°
                                  B            C      B            C
          84
   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89   90