Page 269 - ULUSAL ANTALYA MATEMATİK OLİMPİYATI 1. AŞAMA SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ
P. 269

268                                  Ulusal Antalya Matematik Olimpiyatları


                                2
                         3
                   4
             18. 4x −20x +17x +22x − 2= 0 denkleminin köklerinden ikisinin çarpımı
             −2 ise, bu iki kökün kareleri toplamı kaçtır?
                                                                           2
             Çözüm : Kökler  1  2  3  4 olsun.  1  2 = −2 oldu˘ gunu varsayarak,  +  2 2
                                                                           1
             sayısını bulmalıyız. Vieta formüllerine göre,
                          1 +  2 +  3 +  4 =5                ⎫
                                                                 ⎪
                                                                 ⎪
                                                             11 ⎬
                          1  2  3 +  1  2  4 +  1  3  4 +  2  3  4 = −  (∗)
                                                              2
                                      1                          ⎪
                                                                 ⎪
                          1  2  3  4 = −                     ⎭
                                      2
                                                                  1         ˙
             biçimindedir. Sonuncu e¸sitlikte  1  2 = −2 yazarsak,  3  4 =  bulunur. Ikinci
                                                                  4
             e¸sitli˘ gi
                                                             11
                               1  2 ( 3 +  4 )+  3  4 ( 1 +  2 )= −
                                                              2
             ¸ seklinde yazıp,  1  2 ve  3  4 ’ün de˘ gerlerini yerlerine yazarsak,
                                 1                         11
                                   ( 1 +  2 ) − 2( 3 +  4 )= −
                                 4                         2
             e¸sitli˘ ginden, ( 1 +  2 ) − 8( 3 +  4 )= −22 elde edilir. Son denklemi, (∗)’daki ilk
             denklemle birle¸stirirsek,
                     ( 1 +  2 )+ ( 3 +  4 )= 5 ve ( 1 +  2 ) − 8( 3 +  4 )= −22
             olur. Buradan,
                                9( 1 +  2 )= 40 − 22 = 18
                                    1 +  2  =2
                             2
                             +2 1  2 +  2 2  =4
                             1
                                    2
                                    +  2 2  =4 − 2 1  2 =4 + 4 = 8
                                    1
             bulunur.
             19. 1’den 9’a kadar rakamların her birinin tam bir kez bulundu˘ gu tüm dokuz
             basamaklı sayıları dü¸sünelim. 1, 2, 3, 4, 5, 6 rakamlarının artan sırada bulunup
             da 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 rakamlarının artan sırada bulunmadı˘ gı sayılara iyi sayılar
             diyelim. Örne˘ gin, 817234956 ve 971238456 sayıları birer iyi sayılardır. Kaç tane
             iyi sayı vardır?
             Çözüm : 1 2 3 4 5 6 rakamlarını artan sırada dizelim. 7 rakamını,
                                1     2     3    4     5     6
             tablosundaki bo¸sluklara (kutulara), son kutu hariç, 6 farklı ¸sekilde yerle¸stirebiliriz.
             7 yerle¸stikten sonra, 7’nin sa˘ gında ve solunda olu¸san iki bo¸sluk gözönüne alınırsa,
             toplam 8 bo¸sluk olu¸sur ki, bunlardan herhangi birine 8’i yerle¸stiririz. Yine ortaya
             çıkan 9 bo¸sluktan herhangi birine 9’u yerle¸stiririz. Sonuçta, tüm farklı seçenekler
             sayısı 689 = 432 bulunur.
   264   265   266   267   268   269   270   271   272   273   274