Page 307 - ULUSAL ANTALYA MATEMATİK OLİMPİYATI 1. AŞAMA SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ
P. 307

306                                  Ulusal Antalya Matematik Olimpiyatları


             10. Bir torbada 3 farklı renkte bilye vardır. Mavi bilyelerin sayısı, sarı bilyelerin
             sayısının 2 katı, beyaz bilyelerin sayısı da sarı bilyelerin sayısının 3 katının 1
             fazlası kadardır. Torbadan, her alı¸sta torbada bulunan bilyelerin sayısının 2
             katının 1 fazlasının 3’te biri kadar bilye alınarak, 7 defa bilye alınıyor.7’inci
             alı¸stan sonra torbada bilye kalmadı˘ gına göre, torbada ilk ba¸sta kaç tane sarı
             bilye vardı?
             Çözüm : Her hamlede, torbadaki bilye sayıları arasındaki ili¸skiyi bulalım. Herhangi
             bir hamlede, bilye sayısı ’den ’e dü¸ssün. Buna göre,
                                        2 +1     − 1
                                     −       =       = ,
                                          3       3
             yani,  =3 +1 olmalıdır. O halde, tersten ba¸slarsak, bir sonraki bilye sayısı bir
             önceki bilye sayısının 3 katından 1 fazla olmalıdır. 7 adımda bilye sayısı 0 oldu˘ gun­
             dan,  =3 +1 formülü kullanılırsa a¸sa˘ gıdaki adımlar olu¸sur :
                           0 → 1 → 4 → 13 → 40 → 121 → 364 → 1093
             Buna göre, ba¸slangıçtaki bilye sayısı 1093 olmalıdır. Di˘ ger yandan,   ve 
             sırasıyla mavi, sarı ve beyaz bilye sayısını göstermek üzere,
                                     =2 ve  =3 +1
             oldu˘ gundan, toplam bilye sayısı 6 +1 formunda olmalıdır. 6 +1 = 1093 e¸sitli˘ gin­
             den,  = 182 olur.

                               √
             11. |AB| = |BC| =   2 |CD| olan ABCD dörtgeninde
                                             ◦
                                 m(B)=108 ,m(C)=153         ◦
                                    b
                                                   b
             ise, m(A) kaç derecedir?
                   b
             Çözüm : Genelli˘ gi bozmaksızın
                              √
                 || = || =  2 ve || =1
             alabiliriz. Buna göre, ¸sekildeki gibi bir ke­
             nar uzunlu˘ gu  √ 2 olan  düzgün
             be¸sgeni olu¸sturulabilir.
                      √
                 ||= 2 ve
                 () = 153 − 108 =45    ◦
                               ◦
                                     ◦
             oldu˘ gundan, ||=1 olur. Yani,  bir
             ikizkenar dik üçgendir.
             Ohalde, [],  altıgeninin
             simetri eksenidir. Buradan,
                                                     108 ◦
                               ()= ()=            =54 ◦
                                                      2
             elde edilir.
   302   303   304   305   306   307   308   309   310   311   312