Page 179 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 179

100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ


                   G               Soru:
                          H       ABC üçgeninin [BC] kenarı üzerinde D noktası alınıyor. IBDI=IDCI, s(ACB)=30° ve
             F
                       A          s(ADB)=45° ise s(ABC) kaç derecedir?
                              K
                                  Çözüm:
                 B        C
                      X           A                     A                   1- [AH] yüksekliğini çizip
                                                                               IAHI=IHDI=x ve IBDI=IDCI=1
                                                                               alırsak, IHBI=x-1 ve IHCI=x+1
                                                        x                      olur. Burada
                                                           2
                 D     L  E
                                          45°    30°            45°     30°
                  G                 B       D        C  H  x-1 B  1  D  1  C
                         H        2- AHB dik üçgeninde pisagor teoreminden
            F
                      A
                             K
                B    X   C
                                  3-  ABC ve DBA üçgenleri benzer (B açısı ortak ve kenarlar orantılı) olduğundan
                                    s(BAD)=s(BCA)=30° olur .Böylece  s(ABD)=105° bulunur. (Bu sorunun sentetik çözümü
                                    için sayfa 117 ye bakabiliriz)
                D     L  E
                                   Soru (1993 TÜRKİYE):
              2
          * IABI =IBXI.IBCI ve
               2                  s(B)=90° olan ABC dik üçgeninde [AC] kenarının orta noktası D dir. ABD ve DBC üçgen-
            ICAI =ICXI.ICBI olduğundan
            A(ABFG)=A(BXLD) ve    lerinin çevrel çemberlerinin yarıçapları sıra ile x, y ve ABC üçgeninin kenar uzunlukları
            A(ACKH)=A(CXLE) dir.
                                                   cinsinden ifadesi nedir?
          **  Öklid’in şeklinde, Pisagor
            Teoremi gösterilebilir;
            FBC ve ABD üçgenleri eş (KAK)  Çözüm:
            olduğundan alanları eşittir.
                                   A                A              1- ABD ve DBC üçgenlerinde sinüs teoreminden
            [FB]//[GC] olduğundan,     b               b
            A(FBC)=A(FBG)=A(ABFG)/2 dir.   90 -   2  90 -   2
                                     °
                                                     °
            [BD]//[XL] olduğundan,       D         c      D
            A(ABD)=A(BDL)=A(BDLX)/2  dir.    b  b     b      b
                                      2     2         2      2
            Buradan A(ABFG)=A(BDLX) olur.

            Benzer şekilde ACKH karesinin  B    C  B      a      C
            alanı da XLEC dikdörtgeninin
            alanına eşit olduğundan
              2    2   2
            IABI +IACI =IBCI dir.
          *** Öklid' in şekli başka özellikler
            de taşır. Örneğin AE ile BK ve  Soru (2007 ÇİN):
            CF ile AD doğruları birbirine
            diktir. Heron’un ispatladığı gibi  ABC dar açılı üçgeninde [AB] çaplı çember AC ve BC doğrularını sırasıyla M ve N nok-
            [AL],[CF] ve [BK] bir noktada  talarında kesiyor. Çember üzerinde, C ile aynı tarafta alınan T noktası için CT⊥AB dir.
            kesişir...            AN doğrusu üzerinde alınan S noktası için IBSI=IBTI ise, BS⊥SC olduğunu gösteriniz.
                                  Çözüm:
                                            A                      1-  CT ve AB doğruları K noktasında kesişsin.
                                                                      [AB] çap verildiği için s(BTA)=90° dir. Öklit
                                                                                   2
                                                                      bağıntısından IBTI =IBKI.IBAI dır. IBTI=IBSI
                                                                                 2
                                                                      olduğu için IBSI =IBKI.IBAI olur. KAS çembe-
                                             S              S
                                                       K              rine, BS doğrusunun teğet olma şartı sağlan-
                                             H  M           H  M      dığından s(KSB)=s(KAS)=s(BAN)=s(KCB) dir.
                                                                      Buradan BKSC çembersel olur ve
                                              T              T
                                     B      N    C  B      N    C     s(BKC)=s(BSC)=90° olduğu kesinleşir.
          178
   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184