Page 316 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 316

5. BÖLÜM                                                                   ÇOKGENLER - II


                5.4.6 Finsler-Hadwiger ( 1938 )Teoremi

          A köşesi ortak, M ve N mer-  İspat:
          kezli ABYX  ve ACTZ  kareleri
          göz önüne alındığında, [XZ]   X                          X                 1- BXZC dörtgeninin
          ve [BC] nin orta noktaları sıra-      E                          E            kenarların orta nok-
                                                       Z                          Z
          sıyla E ve D ise, EMDN bir                                                    talarıyla elde edilen
          kare belirtir.                                                 A              EMDN dörtgeninin
                                        M     A                    M
                                  Y                          Y                          bir paralelkenar
                                                     N                          N
                                                                                        olduğu
                                                          T                          T  aşikârdır.(Varignon
                                                                                        Paralelkenarı)
                                         B    D   C                 B    D   C
                                  2- BAZ ≅ XAC olduğundan IXCI=IBZI dir. Buna orta taban olgusu eklenirse,
                                    2IDNI=IBZI=IXCI=2IMDI bulunur. Böylece EMDN nin bir eşkenar dörtgen olduğu anlaşılır.
                                  3- Dahası XC ⊥ BZ dir. Dolayısıyla EMDN nin bir kare olduğu kesindir.
                                   Soru:
                                  Yandaki şekilde, bir köşesi ortak M ve N merkezli ABYX ve ACTZ kareleri veriliyor. [XZ]
                                  ve [BC] nin orta noktaları sırasıyla E ve D dir. ICAI=2, IBAI=3 ve s(BAC)=30° ise,
                                  A(EMDN) kaçtır?
                                  Çözüm:
                                        X                        X
                                                E                       E
                                                       Z                       Z
                                               A                        A
                                        M                        M
                                  Y           30°    N     Y
                                            3    2                            N
                                                          T                       T
                                         B    D   C               B   D    C
                                  1-  A(XBCZ)=A(XAB)+A(CAZ)+A(ABC)+A(XAZ) olduğu için




                       P           Soru:
                 R
                              N   5 kare şekildeki gibi uc uca eklenirse A(PRG)=A(ABFG) olur. Gösteriniz.
           S
                     G            Çözüm:
                 A      F   M                      P           1-  ABC dik üçgeninde IBCI=a ve IACI=b  diyelim.
              D                           R                       ABC≅BFK olduğundan IFKI=a ve IBKI=b olur.
                                                           N      Benzer biçimde IGYI=a, IAYI=b, IXFI=a ve IGXI=b
              E  C   B  K  L                       2a
                                   S     2b                       bulunur.
                                                G              2- DGY ≅ RGZ, MGX ≅ PGT olduğu için  IZGI=IYGI=a,
                                          Z  a    b  T
                                               b                  IRZI=IDYI=2b, IGTI=IGXI=b ve IPTI=IMXI=2a olur.
                                              X    F
                                           A            M
                                       D  b  b Y  a   a        3- A(PRG)=A(PRZT)-[A(RZG)+A(PTG)] den
                                           b       a
                                       E   C a  B b  K  L




                                                                                                    315
   311   312   313   314   315   316   317   318   319   320   321