Page 325 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 325

100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ


          Uyarı:                   Soru:
                                  Birbirine dıştan teğet dört çemberin yarıçapları 1, 2, 3 ve r ise, r kaçtır?
                                  Çözüm:
                                                                         1-  A, B, C ve D  merkezli çemberlerin
                                                                            yarıçapları 1, 2, 3 ve r olsun.
                                       C                         C          Şu halde ABC 3-4-5 üçgeni ve
                                          3
                                                                   3        s(CAB)=90° dir.
                                               r
                                       3 3                       3       2-  CAD ve BAD üçgenlerinde kosinüs
                                           1  1    D                  1  A
                                           1  r
                                           A                          1     teoremi uygulanırsa
                                        2  2   r                  2
                                                                    2
                                           2
                                         B                        B



          Küçük çemberin merkezine İç
          Soddy Noktası ve büyük çem-
          berin merkezine Dış Soddy
          Noktası denir.
          Genel olarak; dört dairenin
                         1
                        ();
          yarıçaplarının tersi
                         r
          a, b, c ve d ise,
                                   Soru:
          Frederic Soddy' nin (1877-  [AB] yi kiriş kabul eden bir çember ve bu çember üzerinde bir P noktası alınıyor. P nok-
          1956) bulduğu formülde, bir  tasından [AB] kirişine ve ayrıca A ve B noktalarındaki teğet doğrularına sırasıyla [PH],
          büyük daire 3 küçük daireye  [PA'] ve [PB'] dikmeleri çiziliyor. Buna göre; IPHI uzunluğu, IPA'I ve IPB'I uzunlukla-
          teğetse, eğrilik konkavdır denir
          ve d negatif işaretle alınır.  rının geometrik ortasına eşittir. Gösteriniz.

                                  Çözüm:
                                                A'                    A'      1-   AHPA'  kirişler dörtgeni olduğu-
                                           A                     A               na göre s(A'AP)=α ve
                                                                                 s(HAP)=β alınırsa s(HA'P)=β

                                                                                 ve s(A'HP)=α olur.
                                                                              2-  Şu halde s(PBA)=s(A'AP)=α ve
                                          H          P           H         P

                                                                                 s(PBB')=s(PAB)=β dır. (Aynı
                                                                                 yayı gören çevre açı ile teğet

                                                                                 kiriş açının ölçüsü eşittir.)
                                           B                     B
                                               B'                    B'
                                  3-  Ayrıca görüyoruz ki BHPB' dörtgeni de bir kirişler dörtgenidir. Dolayısıyla s(PHB')=s(PBB')=β
                                    ve s(HB'P)=s(HBP)=α dır. Şimdi PA'H ve PHB' üçgenlerine bakıyoruz;




          324
   320   321   322   323   324   325   326   327   328   329   330