Page 352 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 352

6. BÖLÜM                                                                   ÇEMBERLER - II


                                   Soru ( 1985 BALKAN ):
                     A
                                  ABC üçgeninin çevrel çemberinin merkezi O olmak üzere, D noktası [AB] kenarının orta
                                  noktası ve E noktası ACD üçgeninin ağırlık merkezidir. Buna göre,
                                                       olduğunu ispatlayınız.
                 D    E
                    O
                                  Çözüm:
                                                                A         1- [BC], [AC] ve [CD] kenarlarının orta
                                                                             noktaları sırasıyla P, R ve S olsun.
              B            C
                                                                             ABC ve  ADC üçgenlerinin ağırlık
                                                                             merkezleri G ve E olması halinde
                                                    A                        IDGI=2IGSI ve IAEI=2IESI yardımıy-
                                                            D    E R
                                          O                                  la, GE // AD olacağı bir gerçektir. O
                                                               O             çevrel çemberin merkezi olduğu için
                                           D     E  R          G
                                                                 S           OD ⊥ AD dir (adı üstünde).
                                              G S
                                                                             Hem OD  ⊥ AD hem de GE //  AD
                                    B      P     C        B     P     C      olmasının etkisiyle OD ⊥ GE olur.
                                  2-  Şimdi farzedelim ki IABI=IACI olsun. Bu taktirde, O merkezi, AP kenarortay doğrusu üzerinde
                                    olur. Nitekim, hem AO ⊥ DR hem de OD ⊥ GE olması (G noktası ODE üçgeninin diklik merke-
                                    zi) OE ⊥ CD olmasını gerektirir.
                                  3- Tersine OE ⊥ CD olduğunu kabul edersek ('üç yükseklik bir noktada kesişir.' ilkesiyle) OG ⊥ DR
                                    sonucuna ulaşırız. DR // BC ile OG ⊥ BC olur ki bu IABI=IACI anlamına gelir.


                                   Soru ( 1965 SOVYETLER BİRLİĞİ ):
                                  ABC üçgeninin çevrel çemberi üzerinde A köşesinin karşısındaki BC yayının orta noktası
                                  X, benzer şekilde AC ve AB yaylarının orta noktaları Y ve Z olarak alınıyor. [YZ] ile [AB] D
                                  noktasında, [YX] ile [BC] ise E noktasında kesiştiğine göre, DE // AC olduğunu ve DE
                                  doğrusunun ABC üçgeninin iç teğet çemberinin merkezinden geçtiğini gösteriniz.
                                  Çözüm:
                                       A                   A              1-  İşin esası : İç açıortay teoremidir.
                                                  Y                    Y     AYB açısının açıortayı [YZ] ve BYC

                                     D       P            D       P          açısının açıortayı [YX] olarak veril-
                                  Z                    Z                     miş. Buradan,
                                         I                    I


                                  B           E      C  B          E     C
                                                                             eşitliği elde edilir. Demek oluyor ki
                                                                             DE // AC dir.
                                           X                    X
                                  2-  BY açıortay doğrusu, AC ve AX doğrularını sırasıyla P ve I noktalarında kesmiş olsun.
                                                 olduğunu gösterirsek işimiz biter. Şöyle başlayabiliriz:







                                    çünkü YD açıortaydır. Toparlarsak,  ya da [DI] // [AP] olur. Demek ki I noktası, söy-
                                    lenildiği gibi, DE doğrusu üzerindedir.

                                                                                                    351
   347   348   349   350   351   352   353   354   355   356   357