Page 368 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 368

6. BÖLÜM                                                                   ÇEMBERLER - II


                                   Soru:
                                  Kenar uzunlukları a, b, c olan ABC üçgeninin açıları sırasıyla α, 3α ve 5α ise;
                                  (c-a).(c+a)=b.c olduğunu ispat ediniz.
                                  Çözüm:
                                                                      1-  İlgilendiğimiz üçgenin iç açılar toplamı
                                                                         9α dır; düzgün dokuzgen çiziyoruz.
                                                                         ACBD kirişler dörtgeninde Ptolemy teore-
                                  B                 B       c        D   mi yardımıyla a.a+b.c=c.c olur. Buradan

                                   3     c            3           3      istenen eşitlik kolayca bulunur.
                                  a                  a           4   a
                                    5                  4
                                                     C              A
                                  C       b     A           b



            6.5 Carnot (1753-1823) Teoremi - II


          İç teğet çemberinin yarıçapı r  İspat:
          olan bir ABC üçgeninin çevrel
          çemberinin merkezi O ve          A                     A         1-  A', B', C' noktaları kenarların orta
          yarıçapı R dir.                                                     noktalarıdır. AC'OB' kirişler dörtge-
                                                                              nidir; Ptolemy teoremi uygulanırsa,
          O noktasından [BC], [AB] ve      R
                                      C'        B'          C'    R  B'
          [AC] kenarlarına çizilen dik-
          melerin ayakları sırasıyla A',
                                            O                    O
          C' ve B' ise,
          IOA'I+IOB'I+IOC'I=R+r dir.  B             C  B                 C
                                           A'                   A'

                                  2-  Benzer şekilde BA'OC' ve CB'OA' dörtgenlerinden









                                  3-  A(ABC)=u.r bağıntısını biliyoruz.  Bu sayede



                                    (4) ve (5) eşitlikleri taraf tarafa toplanırsa,




                                  Uyarı:

                                  ABC üçgeni, A açısı geniş açı olan bir üçgen ise; IOB'I+IOC'I-IOA'I=R+r dir.



                                                                                                    367
   363   364   365   366   367   368   369   370   371   372   373