Page 77 - 100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ-MATEMATİK OLİMPİYATLARI
P. 77

100 YILIN OLİMPİYAT SORULARIYLA GEOMETRİ


                                   Soru (1998 BALTIK ÜLKELERİ):
                                  IABI<IACI olan bir ABC üçgeninde; B noktasından [AC] ye çizilen paralel, BAC açısına
                                  ait dış açıortayı D noktasında kesiyor. C noktasından [AB] ye çizilen paralel ise dış açı-
                                  ortayı E noktasında kesiyor. [AC] üzerinde alınan F noktası için,
                                  IFCI=IABI ise, IDFI=IFEI dir. Gösteriniz.
                                  Çözüm:
                                                                D      B          D     B
                                  1- s(BAD)=α dersek s(BDA)=α ve                    a
                                    s(EAC)=s(AEC)=α olur. Demek ki                   B'
                                    IABI=IBDI ve IACI=ICEI dir.             F           a     F
                                                                        A          C     A          C
                                  2-  IFCI=IABI verildiği için IABI+IAFI=IACI yazılabilir.  F'
                                    B, F ve C noktalarından ED doğrusuna çizilen
                                                                                              C'
                                    dikme ayakları sırasıyla B', F' ve C' olsun. Şu
                                    halde IAB'I=IABIcosα ve IAF'I=IAFIcosα dan
                                                                                                     a
                                    IB'F'I=(IABI+IAFI)cosα=IACIcosα=IAC'I=IC'EI olur.
                                                                                     E                E
                                  3-  Bununla beraber IDB'I=IDBIcosα=IFCIcosα=IF'C'I olduğu için IDF'I=IF'EI dir. Nitekim DFE
                                    üçgeni ikizkenar ve IDFI=IFEI dir.
                                   Soru (1989 İMO Shortlist):
                                  Dar açılı ABC üçgeninin çevrel çemberinin merkezi O ve diklik merkezi H olmak üzere
                                  IAOI=IAHI ise, s(A) kaç derecedir?
                                  Çözüm:
                                                                          1-  ABC üçgeninin iç açıları α, β, θ ve
                                                                            çevrel çemberin yarıçapı R olsun.
                                                                            [AD] ve [CF] nin birer yükseklik olma-
                                                                            sı durumunda s(HAF)=90°-β,
                                                                            IAOI=IAHI=R, IAFI=IAHIcos(90°-β)
                                                                            ve IAFI=IAHIsinB=Rsinβ dır.
                                                                          2- CFA dik üçgeninde ICFI=IAFI.tanα
                                                                            olduğundan ICFI=Rsinβ.tanα dır.


                                  3-  Diğer taraftan CFB dik üçgeninde, ICFI=IBCIsinβ=(2Rsinα)sinβ dır.
                                    Sonuçta; ICFI=2Rsinα.sinβ=Rsinβ.tanα olacağı için cosα=  ve s(A)=60° bulunur.


                                   Soru:
                                  ABC üçgeninin [BC] kenarı üzerinde D noktası alınıyor;  s(ABD)=75°, s(ADB)=60° ve
                                  IBDI=2IDCI ise s(ACB) kaç derecedir?
                                  Çözüm:
                                     A                A                A            1- IBDI=2 alalım.
                                                                                       BP ⊥ AD ile BDP
                                     45°              45°              45°             30°-60°-90° üçgeni
                                                                                       oluşturulursa IDPI=1
                                                           P                P
                                                        90°              90°
                                                                                       olur.
                                                    45°     1        45°     1      2-  CPD 30°-30°-120° ve
                                   75°    60°              60°
                                                     30°              30°  60°
                                  B    2    D 1  C  B   2    D 1  C  B   2    D 1  C   ABP 45°-45°-90° ikiz-
                                                                                       kenar üçgenlerinden
                                                                                       IBPI=ICPI=IAPI olur.
                                  3- IBPI=ICPI=IAPI ise PABC bir merkezil dörtgendir.
          76                        Dolayısıyla 2s(ACB)=s(APB) den s(ACB)=45° dir.
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82