Page 211 - ULUSAL ANTALYA MATEMATİK OLİMPİYATI 1. AŞAMA SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ
P. 211
210 Ulusal Antalya Matematik Olimpiyatları
19. 1’den 99’a kadar (1 ve 99 dahil) tüm tek sayıları alalım. Bu sayıların hep
sinin toplamına A 1 ,tüm iki¸serli çarpımlar toplamına A 2 , tüm üçerli çarpımlar
toplamına A 3 ,... , tüm 49arlı çarpımlar toplamına A 49 ve hepsinin çarpımına
A 50 diyelim. (Örne˘ gin, a, b, c, d sayıları için iki¸serli çarpımlar toplamı
ab + ac + ad + bc + bd + cd’dir.)
Buna göre, A 50 −A 49 +A 48 −A 47 + ··· + A 2 −A 1 toplamı neye e¸sittir?
Çözüm : ( +1) ( +3) ·· · ( + 97) ( + 99) ifadesinde parantezler açılarak sade
le¸stirme yapılırsa,
50 49 48 1
( +1) ( +3)·· ·( + 97) ( + 99) = + 1 + 2 + ·· · + 49 + 50
elde edilir. = −1 yazılırsa,
50 − 49 + 48 − ··· + 2 − 1 +1 = 0
oldu˘ gundan, 50 − 49 + 48 − ··· + 2 − 1 = −1 bulunur.
¾
4
6
5
3
2
x +4x +3x −6x −20x −15x +5 = 0
20. denklemler sisteminin gerçel
2
3
4
5
x +2x −x −5x −10x +5 = 0
3
çözümü x 0 ise, 3x +7 tamsayısının rakamlar toplamı kaçtır?
0
Çözüm : I. Yol : 0 sisteminin bir çözümü olsun:
4
3
6
5
2
+4 +3 − 6 − 20 − 15 0 +5 = 0 (1)
0 0 0 0 0
3
2
4
5
+2 − − 5 − 10 0 +5 = 0 (2)
0
0
0
0
E¸sitlikler taraf tarafa çıkartılırsa,
4
2
3
4
+3 + −5 −15 −5 0 =0 ⇒ +3 + −5 −15 0 −5= 0 (3)
5
2
3
5
6
0
0
0
0
0
0
0
0
0
elde edilir. (3) e¸sitli˘ gi, (2) ile taraf tarafa toplanırsa,
4
4
5
3
2
2 +5 − 10 − 25 0 =0 ⇒ 2 +5 − 10 0 − 25 = 0 (4)
0
0
0
0
0
olur. (3)’den (2) çıkarılırsa,
4
3
+2 − 5 0 − 10 = 0 (5)
0 0
elde edilir. (5)’in her iki tarafı 2 ile çarpılıp, (4)’ten çıkarılırsa,
√
3
3
− 5=0 ⇒ 0 = 3 5 ⇒ 3 +7 = 22
0 0
elde edilir.
II. Yol : 0 denklemler sisteminin bir çözümü olsun. Denklemler sistemindeki e¸sit
liklerin taraf tarafa çıkarılmasıyla,
3
4
2
6
5
+3 + − 5 − 15 − 5 0 =0
0
0
0
0
0
elde edilir. Buradan,
¡ ¢ ¡ ¢¡ ¢
4
5
2
3
2
3
+3 + − 5 +3 0 +1 =0 ⇒ − 5 +3 0 +1 =0
0 0 0 0 0 0
√
2
3
olur. +3 0 +1 6=0 oldu˘ gundan, 0 = 3 5 ⇒ 3 +7 = 22 bulunur.
0
0