Page 213 - ULUSAL ANTALYA MATEMATİK OLİMPİYATI 1. AŞAMA SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ
P. 213

212                                  Ulusal Antalya Matematik Olimpiyatları


             Buradan,
                                                        1
                           = (AC) − (ACD)=         − (180 − )
                                                              ◦
                                     b
                                               b
                                                     2   2
                                  + 
                             =        − 90 ◦
                                   2
                                 220 ◦
                                          ◦
                             =        − 90 =20 ◦
                                   2
             bulunur.
             4. a do˘ gal sayısı 4 ayrı asal sayının çarpımının karesi olsun. k ve n, a’nın k|n
             ko¸sulunu sa˘ glayan pozitif bölenleri olmak üzere, (k, n) ikilileri kaç tanedir? (1
             ve a sayıları da a’nın bölenleridir; k|n gösterimi "k, n’yi böler" anlamındadır.)
                                                         2
             Çözüm :  1  2  3  4 farklı asallar olmak üzere,  =  ·  ·  ·  olsun. O halde,
                                                             2
                                                                2
                                                                   2
                                                         1
                                                                   4
                                                             2
                                                                3
             ’nın tüm pozitif bölenleri
                                       , (  =0 1 2)
                                     1  2  3  4
                                    1  2  3  4
             biçimindedir. ¸Simdi,  ve ’nın, ’nın problemde verilen ko¸sulları sa˘ glayan pozitif
             bölenleri olması için gerek ve yeter ko¸sul,
                                    1  2  3  4
                                                       1  2  3  4
                               =          ve  =    
                                   1  2  3  4         1  2  3  4
             biçiminde olup, 0 ≤   ≤  ≤ 2, ( =1 2 3 4) sa˘ glanmasıdır. Her  =1 2 3 4
                                    
             için sonuncu ko¸sulu sa˘ glayan (   ) ikilileri sayısı 6’dır:
                                       
                               (2 2), (2 1), (2 0), (1 1), (1 0), (0 0).
                                                                    4
             O halde istenen ko¸sulu sa˘ glayan ( ) ikilileri sayısı 6 · 6 · 6 · 6=6 olur.
             5. {1, 2, 3, 4, ..., 20, 21, 22} kümesinden en az kaç eleman atılmalı ki, geriye
             kalan sayıların çarpımı bir tamkare olsun?
             Çözüm :
                                                             3
                                                          4
                                                                 2
                  1 · 2 · 3 ·· · 21 · 22 = 22! = 2 11+5+2+1  · 3 7+2  · 5 · 7 · 11 · 13 · 17 · 19
                                                         2
                                                     3
                                                  4
                                              9
                                       =2 19  · 3 · 5 · 7 · 11 · 13 · 17 · 19
             Buradan kolayca görülebilece˘ gi gibi, 13, 17, 19 dı¸sında 6 ve 7,veya 2 ve 21,veya 3
             ve 14 sayıları silinirse, geriye kalan çarpım tam kare olur.
             Not :  asal olmak üzere, !=  ·  e¸sitli˘ gini sa˘ glayan en büyük ’yı bulmak için
                                        
                                 §¥ ¯  ¯ ¦¨
             iyi bilinen  = db||ce +  2¯  + ·· · formülü kullanılmı¸stır.
                                 ¯
             6. x + y + z ≤ a e¸sitsizli˘ gini sa˘ glayan her pozitif gerçel x, y, z sayıları için
             xyz ≤ a e¸sitsizli˘ gi de sa˘ glanıyorsa, a gerçel sayısına bir "iyi sayı" diyelim. En
             büyük "iyi sayının" karesi kaçtır?
             Çözüm :  +  +  ≤  olsun. AGO (Aritmetik ­ Geometrik Ortalamalar) e¸sitsizli­
             ˘ ginden
                                            +  +   3   3
                                     ≤ (        ) ≤
                                               3        27
             bulunur.
   208   209   210   211   212   213   214   215   216   217   218