Page 322 - ULUSAL ANTALYA MATEMATİK OLİMPİYATI 1. AŞAMA SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ
P. 322

2014 Birinci A¸sama Sorularının Çözümleri                        321


             14. S = {1, 2, 3, ..., 999, 1000} kümesindeki sayılardan kaç tanesi
                                       n =7 999!  −5 999!
             farkını böler?
             Çözüm : Bir  ∈  için, 7 |  ise,  -  ve aynı ¸sekilde, 5 |  ise,  -  olur. Kısaca,
             7’nin veya 5’in katı olan herhangi bir sayı ’yi bölmez.  ∈  sayısı, 5’e ve 7’ye
             bölünmeyen bir sayı olsun. , Euler fonksiyonu olmak üzere,
                                             ¡
                              5 999!  =5 ·()  = 5 () ¢   ≡ 1(mod )
             ve
                                             ¡     ¢ 
                              7 999!  =7 ·()  = 7 ()  ≡ 1(mod )
             denkliklerinden, 7 999!  − 5 999!  ≡ 0(mod ) elde edilir. O halde, sorunun yanıtı 
             kümesi içinde, 5 veya 7’nin katı olmayan sayıların sayısıdır. Buradan,
                                   ¹    º   ¹     º  ¹     º
                                    1000     1000      1000
                            1000 −        −        +        = 686
                                      7        5        35
             elde edilir.



                                                                           
             15. a, b, c birbirinden farklı negatif olmayan tamsayılar olmak üzere, 3 +3 
                
             +3 formundaki sayıları, küçükten büyü˘ ge do˘ gru sıralarsak, 101’inci sayı için
             a + b + c toplamı kaç olur?
             Çözüm :  kabul edebiliriz.   ’nin, bir  için, {0 1 2 3  }
             sayılarından olu¸stu˘ gunu farzedelim. Bu sayıların herhangi üçünü,  ¡ +1 ¢  farklı ¸sekilde
                                                                   3
             seçebiliriz. Bunları küçükten büyü˘ ge sıralayarak   ’yi belirleriz. Di˘ ger yandan,
                                            
                                    3 +1   3 +3 −1  +3 −2
             oldu˘ gundan, her farklı    ≤  için,
                                                  
                                              
                                      3 +1   3 +3 +3 
             olur. ¸Simdi, 101’inci sayı için,   ’yi bulalım.
              =8 alınırsa,  ¡ ¢  =84 olaca˘ gından, 3 +3 +3 formunda 101 sayı elde etmek
                           9
                                                       
                                                  
                                              
                           3
             mümkün de˘ gildir.
              =9 iken,  ¡ ¢  = 120 olaca˘ gından, 101’inci sayıda, 3’ün en büyük üssünün  =9
                        10
                        3
             olması gerekti˘ gi sonucuna ula¸sırız.
                                 9
             Böylece, 101’inci sayı 3 +3 +3 formunda olacaktır. ¸Simdi, 3 +3 formundaki
                                                                      
                                                                  
                                     
                                         
             101 − 84 = 17’inci sayıyı bulmalıyız.
                          6
                                                                        
                                                                   
             Di˘ ger yandan,  ¡ ¢  =15 olaca˘ gından, {0 1 2 3 4 5} sayılarıyla 3 +3 formunda
                          2
                                                                            6
                                                       0
                                                   6
             15 sayı yazabiliriz. O halde, 16’ıncı sayımız 3 +3 ve 17’inci sayımız da 3 +3 1
                                            1
                                        6
             olaca˘ gından, 101’inci sayı 3 +3 +3 olarak elde edilir. Yanıt : 9+6+1 = 16.
                                   9
   317   318   319   320   321   322   323   324   325   326   327