Page 101 - 8_sf_Dahimatik
P. 101

˙
                                            ˙
                                       ˙
         100                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                    2024’ü böldü˘ günde 12 kalanı elde edilen   360 sayısının pozitif bölenlerinin toplamını
                                                         bulunuz.
          kaç tane pozitif tamsayı vardır?
                                                                         3 2
                                                                  360 = 2 3 5 oldu˘ gundan,
                                                                            2   3          2
                                                          S (360) = 1 + 2 + 2 + 2  1 + 3 + 3  (1 + 5)
                                                                 = 1170
                                                         elde edilir. Ya da,
                                                                           4
                                                                                  3
                                                                                        2
          Yanıt : 3. f503; 2 503; 4 503g :                      S (n)  =  2   1 3   1 5   1


                                                                           2   1 3   1 5   1
                                                                       = 15 13 6
                                                                       = 1170
                                                         ¸ seklinde bulunabilirdi.










                                        
           F Pozitif Bölenlerin Toplamı F

                                          k m
          Bir p 1 ve p 2 asal olmak üzere, n = p p  sayısının
                                          1 2
          pozitif bölenlerinin toplamı S (n) ile gösterilir ve
                    2        k           2        m
            1 + p 1 + p +       + p 1  1 + p 2 + p +       + p 2
                                         2
                    1
          çarpımıla bulunur. Di˘ ger yandan,
                                                                   240 sayısının pozitif bölenlerinin toplamı
                                       p k+1    1        kaçtır?
                                   k
                          2
                 1 + p 1 + p +       + p =  1
                          1
                                   1
                                        p 1   1
          oldu˘ gu kullanılırsa,
                            p k+1    1 p k+1    1
                                    2
                             1
                    S (n) =
                             p 1   1  p 2   1
          ¸ seklinde de yazılabilir.
                           3 2
          Örne˘ gin, n = 72 = 2 3 sayısının pozitif bölenlerinin
          toplamı :
                                2   3          2
               S (72) = 1 + 2 + 2 + 2  1 + 3 + 3
                     = 15 13 = 195                       Yanıt : 744:
          bulunur.
                            4
                                  3
                           2   1 3   1                             2400 sayısının pozitif bölenlerinin
                   S (72) =            = 195
                            2   1 3   1                  toplamı kaçtır?
          ¸ seklinde de bulabilirdik.
          En genel halde, p 1 ; p 2 ; :::; p r asal sayıları için,
                              k m
                         n = p p       p t r
                              1 2
          sayısının pozitif bölenlerinin toplamı :
                      p k+1    1 p m+1    1  p t+1    1
               S (n) =  1      2             k
                       p 1   1  p 2   1   p r   1
          formülüyle bulunur.
                                                         Yanıt : 7812:
   96   97   98   99   100   101   102   103   104   105   106