Page 106 - 8_sf_Dahimatik
P. 106

˙
                                       ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  105
                                                                  4
           F Tamkarenin Pozitif Bölenlerin Çarpımı F            60 sayısının farklı pozitif bölenlerinin
                                                        çarpımını bulunuz.
          Sayı tamkare ise, bölenlerin çarpımı, bölen sayısının
          1 eksi˘ ginin yarısı kadar n’nin kendisiyle çarpımıyla
          n’nin karekökünün çarpımına e¸sittir.                           4     2    4
          36 sayısının pozitif bölenlerinin çarpımı da,                 60 = 2  3 5
                                         4
                    1 2 3 4 6 9 12 18 36 = 36  6        oldu˘ gundan bir tamkaredir. n sayısının 9 5 5 = 225
                                                        tane pozitif böleni vardır. Buna göre,
          olur.
                                                                          224
                                                                              = 112
                                                                           2
                                                                                2
                                                              4
                                                        tane 60 çarpanı olacaktır. 60 böleni ile birlikte; tüm
                                                        bölenlerin çarpımı
                                                                         4 112  2    450

                                                                      60     60 = 60
                                                        olacaktır.

                                                                     3
                 60 sayısının pozitif bölenlerinin çarpımı         50 sayısının farklı pozitif bölenlerinin
          kaçtır?                                        çarpımını bulunuz.

                         2
                    60 = 2  3 5 sayısının, 3 2 2 = 12 pozitif
          böleni vardır. Bu bölenleri a¸sa˘ gıdaki gibi iki¸serli olarak                             :
          gruplayabiliriz.
          (60; 1) ; (30; 2) ; (20; 3) ; (15; 4) ; (12; 5) ; (10; 6) :
          Her bir ikilinin çarpımı 60 oldu˘ gundan ve 6 ikili
                                                                 3 14

                                              6
          oldu˘ gundan, tüm pozitif bölenlerin çarpımı 60 olur.  Yanıt : 50  :

                                                                Tam 6 pozitif böleni olan ve bu bölenlerinin
                                                        çarpımı 1728 olan sayıyı bulunuz.
                                                                  Sayımızı n ile gösterelim. n’nin 6 böleni
                 540 sayısının pozitif bölenlerinin çarpımı  küçükten büyü˘ ge d 1 ; d 2 ; :::; d 6 olsun. Buna göre,
          kaçtır?
                                                                    n = d 1 d 6 = d 2 d 5 = d 3 d 4
                                                        oldu˘ gundan,
                                                         d 1 d 2 d 3 d 4 d 5 d 6 = (d 1 d 6 ) (d 2 d 5 ) (d 3 d 4 ) = n n n = n 3
                                 2 3
                          540 = 2 3 5
                                                        olur.
          ise, pozitif bölen sayısı 3 4 2 = 24 olur. O halde,                     3
                                                                          1728 = 12
          yukarıda belirtilen formül kullanılırsa, pozitif
          bölenlerin çarpımı 540 12  olur.              oldu˘ gundan, demek ki n = 12’dir.


                                                                   Tam 8 pozitif böleni olan ve bu
                 64 sayısının farklı pozitif bölenlerinin
                                                         bölenlerinin çarpımı 810 000 olan sayı kaçtır?
          çarpımını bulunuz.
                         6
                    64 = 2 sayısının 7 pozitif böleni vardır.
          8 haricindeki bölenleri a¸sa˘ gıdaki gibi iki¸serli olarak
          gruplayabiliriz.
                     (64; 1) ;  (32; 2) ; (16; 4)
          Her bir ikilinin çarpımı 64 oldu˘ gundan, 3 ikili ve 8 ile  Yanıt : 30.
                                            3
          birlikte, tüm pozitif bölenlerin çarpımı 8 64 olur.
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111