Page 108 - 8_sf_Dahimatik
P. 108

˙
                                       ˙
                                            ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  107
                                                      
           F Bir sayıyla aralarında asal sayıların toplamı F       50’den küçük olan ve 50 ile aralarında

                                                         asal olan pozitif tamsayıların toplamı kaçtır?
          n sayısından küçük olan ve n ile aralarında asal olan
          tüm sayıların toplamı :
                            n E (n)
                               2
          de˘ gerine e¸sittir.

          Çünkü, bir m sayısı, n ile arasında asal ise, (n   m)
          sayısı da n ile arasında asaldır. Bu iki sayının toplamı
          da n olur. Yani, istenen toplam, n ile aralarında asal
          sayıların sayısının yarısı kadar n’nin toplamına e¸sittir.
                                                         Yanıt : 500:














                                                                Kaç pozitif tamsayı için, kendisinden
                                                        küçük ve kendisiyle aralarında asal olan sayıların
                                                        sayısı tamkaredir?

                                                                  2 2k+1  formundaki sayılar için ko¸sul
                                                        sa˘ glanır. Gerçekten,

                                                           E 2 2k+1  = 2 2k+1    2 2k  = 2 2k  (2   1) = 2 2k
                 60’dan küçük olan ve 60 ile aralarında  oldu˘ gu görülür. Yani,
          asal olan pozitif tamsayıların toplamı kaçtır?                 3  5  7  9
                                                                        2 ; 2 ; 2 ; 2 ; :::
                                                        sayıları istenen ¸sekildedir. Yanıt, sonsuzdur.
                                2
                           60 = 2  3 5
          oldu˘ gundan,
                        2  1      1  0       1  0
             E (60) = 2   2   3   3    5   5  = 16
          bulunur. Yani, 60’dan küçük olan ve 60 ile aralarında
          asal olan 16 sayı vardır. Bu sayıları
                                                                Kendisinden küçük ve kendisiyle
                          x 1 ; x 2 ; :::; x 16
                                                        aralarında asal olan sayıların sayısı 18’e bölünen
          ile gösterelim.
                                                        iki sayı bulunuz.
                     S = x 1 + x 2 +       + x 16
                                                                         k
                                                                  n = 19 ¸seklindeki sayıları göz önüne
          toplamını bulaca˘ gız. Bir x i sayısı ile 60 sayısı arasında
                                                        alalım. Buna göre,
          asal ise; 60   x i sayısı ile 60 sayısı da aralarında
                                                                k         k    k 1     k 1
          asaldır. Buna göre;                              E 19     = 19   19     = 19    (19   1)
                                                                    = 18 19 k 1
             S = x 1 + x 2 +       + x 16
              = (60   x 1 ) + (60   x 2 ) +       + (60   x 16 )  oldu˘ gundan,
              = 60 16   S                                                        k
                                                                           n = 19
          e¸sitli˘ ginden
                                                        ¸ seklindeki sayılardan küçük ve bu sayıyla aralarında
                     2S = 60   16 ) S = 480             asal olan sayıların sayısı 18’e her zaman tam bölünür.
                                                        ˙             2
          bulunur.                                      Iki sayı 19 ve 19 alınabilir.
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113