Page 115 - 8_sf_Dahimatik
P. 115

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
         114                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                                                                En küçük ortak katları 60 olan kaç farklı

                                     3 2 1
                      EKOK (m; n) = 2 5 7                üç pozitif tamsayı bulunabilir? (Örne˘ gin, bir tanesi
                                                         (20; 30; 15) üçlüsüdür. EKOK’ları 60’tır.)
          olacak ¸sekilde kaç tane (m; n) pozitif tamsayı ikilisi
          vardır?                                                 Sayıları m; n; k ile gösterelim.
                                                                               2
                                                                          60 = 2  3 5
                                                         oldu˘ gundan,
                        a b c
                                        x y z
                   m = 2 5 7   ve  n = 2 5 7                                   a  b  c
                                                                       m = 2  3  5 ;
          formunda olmalıdır.                                                  x  y  z
                                                                       n  = 2  3  5 ;
                                     3 2 1
                      EKOK (m; n) = 2 5 7                                      r  s  t
                                                                       k  = 2  3  5
          oldu˘ gundan,
              a ve x’in büyük olanı 3;                   formunda olmalıdır. (a; x; r) üçlüsü, en az biri 2 olması
                                                         ko¸suluyla
              b ve y’nin büyük olanı 2 ve
              c ve z’nin büyük olanı da 1                     (2; 0; 0) ;  (0; 2; 0) ;  (0; 0; 2) ;  (2; 1; 1) ;
          olmak üzere m ve n sayıları seçilebilir. Buna göre,  (1; 2; 1) ;  (1; 1; 2) ;  (2; 2; 0) ;  (0; 2; 2) ;
          (a; x) ikilisi,
                                                              (2; 0; 2) ;  (2; 2; 1) ;  (1; 2; 2) ;  (2; 1; 2) ;
            f(0; 3) ; (3; 0) ; (1; 3) ; (3; 1) ; (2; 3) ; (3; 2) ; (3; 3)g  (2; 1; 0) ;  (2; 0; 1) ;  (1; 2; 0) ;  (1; 0; 2) ;
          olacak ¸sekilde 7 tane; (b; y) ikilisi,             (0; 1; 2) ;  (1; 0; 2) ;  (2; 2; 2)
                 f(0; 2) ; (2; 0) ; (1; 2) ; (2; 1) ; (2; 2)g
                                                         biçimindeki 19 durumdan biri olabilir.
          olacak ¸sekilde; 5 tane ve (c; z) ikilisi de,  Di˘ ger taraftan, (b; y; s) üçlüsü en az biri 1 olması
                                                         ko¸suluyla,
                          f(0; 1) ; (1; 0)g
          olacak ¸sekilde; 2 tane seçilebilir. Çarpım prensibine  (1; 0; 0) ;  (0; 1; 0) ;  (0; 0; 1) ;  (1; 0; 1) ;
          göre; toplam :                                      (1; 1; 0) ;  (0; 1; 1) ;  (1; 1; 1)
                           7 5 2 = 70                    biçimindeki 7 durumdan biri olabilir. Benzer ¸sekilde,
                                                         (c; z; t) üçlüsü için de, 7 durum olabilir. Sonuç olarak,
          tane (m; n) ikilisi vardır.
                                                                         19 7 7 = 931
                                                         farklı üç pozitif tamsayı bulunabilir.
















                                                                299 sayısı 12 tane pozitif tamsayının
                                                        toplamı oldu˘ guna göre; bu 12 sayının EKOK’u en
                                                         küçük kaç olabilir?
                                   3 2 2
                    EKOK(m; n) = 2 3 5 olacak ¸sekilde
          kaç tane (m; n) pozitif tamsayı ikilisi vardır?
                                                                         12 25 = 300
                                                         oldu˘ gundan; sayılardan en az biri 25’den büyük
                                                         olmalıdır. Buna göre; EKOK acaba 26 olabilir mi?
                                                         EKOK = 26 olması için sayılar 26; 13, 2 ve 1’den
                                                         olu¸smalıdır. 11 tane 26 ve 1 tane 13 alınırsa,
                                                                       26 11 + 13 = 299
          Yanıt : 7 5 5 = 175.
                                                        olaca˘ gından, EKOK en küçük 26 olabilir.
   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120