Page 121 - 8_sf_Dahimatik
P. 121

˙
                                                                    ˙
                                            ˙
         120                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                                                                      Mod Kavramı
                    Üç ardı¸sık sayıdan birincisi 2’ye; ikincisi
          4’e; üçüncüsü 6’ya tam bölünüyor. Bu üç ardı¸sık
          sayının toplamı en az kaçtır?                                                              
                                                          F Mod kavramı nedir? Birbirine Denk Olma. F

                                                         Bir m sayısına bölündü˘ günde aynı kalanı veren
                                                         sayılara mod m’de birbirine denktir denir.  m’ye
                                                        bölündü˘ günde elde edilebilecek kalanlar,
                                                                        0; 1; 2; :::; m   1
                                                        olabilir ve m tanedir. m’den küçük bu de˘ gerlere, m’nin
                                                         kalan sınıfı denir ve Z=m veya Z m ile gösterilir.

                                                         Örne˘ gin, 17 ve 41 sayılarının 4’e bölümünde kalan
                                                         1’dir. Yani, 17 ve 41, mod 4’de birbirine denktir. Bunu,
                                                                      17   41   1 (mod 4)
          Yanıt : Ardı¸sık üç sayıdan biri mutlaka tektir ve bir çift
                                                         ¸ seklinde yazabiliriz. 4’ün kalan sınıfı f0; 1; 2; 3g’tür.
          sayıya bölünemez. ˙ Istenen ¸sekilde ardı¸sık sayılar yoktur.
                                                         Bu kümeyi, Z=4 ile veya Z 4 ile gösteririz.

                    Dört ardı¸sık sayıdan birincisi 2’ye;
          ikincisi 5’e; üçüncüsü 8’e, dördüncüsü 11’e tam
          bölünüyor. Bunu sa˘ glayan en küçük dört ardı¸sık sayıyı
          bulunuz.





                                                                Mod 9’da birbirine denk olan, altı
                                                         basamaklı ve bütün rakamları aynı olan 3 sayı
                                                         bulunuz.


                                                                  333333, 666666 ve 999999 sayılarının
                                                         tamamı, 9’a bölündü˘ günde aynı kalanı yani 0 kalanını
                                                         verirler. Buna göre,
                                                              333333   666666   999999   0 (mod 9)
          Yanıt : 294; 295; 296; 297:                    yazılabilir.


                    k > 1 pozitif tamsayısı için 2k   1 ve
          9k + 4 sayılarının EBOB’u 3k   10 ise, k kaçtır?









                                                                   Mod 9’da 4’e denk olan, dört basamaklı
                                                         4 sayı bulunuz.






          Yanıt : 9:
   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126