Page 123 - 8_sf_Dahimatik
P. 123

˙
                                       ˙
                                            ˙
         122                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                 1001   y (mod 11) denkli˘ gini sa˘ glayan üç   Bugün günlerden cuma ise, 365 gün sonra
          basamaklı en büyük sayı kaçtır?                hangi gün olur?

                   y = 1001   11 = 990 bulunur.                    7 farklı gün vardır. O halde, mod7’de
                                                         inceleyece˘ giz.
                                                                        365   7 52 + 1
                                                         oldu˘ gundan, 365   1 (mod 7)’dir. Yani, 52 kez 7 gün
                                                         geçtikten sonra 1 gün daha geçecektir. 365’inci günü
                                                         buna göre cumartesi günü olacaktır.


                 3x   11 (mod 13) denkli˘ gini sa˘ glayan iki
          basamaklı en büyük tamsayı kaçtır?

                    3x   11 (mod 13) denkli˘ gini,
                    3x   11 + 13 = 24 (mod 13)
          ¸ seklinde yazabiliriz. Buradan, x   8 (mod 13)
          bulunur. O halde, çözüm kümesi,
              f13k + 8 : k 2 Zg = f:::;  5; 8; 21; 34; :::g     Ayberk, 5 günde bir, Tu˘ gberk ise 3 günde 1
          ¸ seklinde olacaktır. 13k + 8 formundaki iki basamaklı  nöbet tutmaktadırlar. Birlikte ilk nöbetlerini Cuma
          en büyük sayı, 7 13 + 8 = 99’dur.              günü tutuyorlar. Ayberk ve Tu˘ gberk’in birlikte
                                                         tuttukları 7’inci nöbeti hangi gündür?

                                                                 Ayberk ve Tu˘ gberk, birlikte ikinci
                                                         nöbetlerini
                                                                       EKOK (5; 3) = 15
                                                         gün sonra tutarlar. Yedinci nöbetlerini de
                    6x   5 (mod 11) denkli˘ gini sa˘ glayan en            15 6 = 90
          küçük üç basamaklı sayı kaçtır?
                                                         gün sonra tutacaklardır.
                                                                        90   6 (mod 7)
                                                         oldu˘ gundan, Cuma gününden 6 gün sonra, yani,
                                                         Per¸sembe günü tutacaklardır.


          Yanıt : 109, (x = 11k + 10 formunda olmalı.)











                                                                Dijital olmayan bir duvar saatinde ¸su
           F Örnek Mod Kullanımları F                    anda saat 2 oldu˘ guna göre, 125 saat sonra saat kaçı

                                                         gösterir?
          F Gün ile ilgili problemlerde mod 7;
          F Dijital saatlerde mod24,                              Dijital olmayan bir saat 12 saatte bir aynı
          F Dijital olmayan saatlerde mod12,             saati gösterecektir. Buna göre, mod12’de inceleyece˘ giz.
          F Ay ile ilgili problemlerde mod12 kullanılır.
                                                                       125   5 (mod 12)
                                                         oldu˘ gundan, 2’den 5 saat sonrasını yani saat 7’yi
                                                         gösterecektir.
   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127   128