Page 13 - 8_sf_Dahimatik
P. 13

˙
                                       ˙
                                                                    ˙
         12                        DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                 12 tane pozitif tek sayının toplamı            Ardı¸sık iki pozitif tamsayının çarpımının
          çarpımından büyüktür. Bu sayılardan en fazla kaçı  yarısı olan sayılara Üçgen sayılar denir. Örne˘ gin,
          1’den büyük olabilir?                          15 bir üçgen sayıdır. Çünkü, 5 6’nın yarısıdır. Buna
                                                         göre, 1000’den küçük en büyük üçgen sayı kaçtır?
                    Bu kez 2 yerine 3 kullanmamız gerekecek.  1000’den küçük kaç üçgen sayı vardır?
          Üç tane 3 kullanırsak,
                   Çrp : 3 3 3 (1 1       1) = 27;                Verilen tanıma göre, bir üçgen sayı
                              | {z }
                               9 tane                                      n (n + 1)
                 Tpl : 3 + 3 + 3 + (1 + 1       1) = 18
                                 |  {z  }                                     2
                                   9 tane                formunda yazılabilmeli.
          olur ve ko¸sul sa˘ glanmaz. O halde, en fazla 2 tane 3         44 45
          kullanabiliriz. Bu durumda,                                          = 990
                                                                           2
                     Çrp : 3 3 (1 1       1) = 9;
                             | {z }                      oldu˘ gundan, 990 sayısı, 1000’den küçük olan en büyük
                               10 tane                   üçgen sayıdır. Bu e¸sitlikte, 990 üçgen sayısı için
                   Tpl : 3 + 3 + (1 + 1       1) = 16
                               |  {z   }                 n = 44’tür. O halde,
                                 10 tane
                                                                       n = 1; 2; 3; :::; 44
          olur ve ko¸sul sa˘ glanır.
                                                         için, 1000’den küçük 44 üçgen sayı bulunabilir.




                 Toplamları 13 olan pozitif tamsayıların
          çarpımı en büyük kaç olabilir?
                                                                1000’den itibaren 7’¸ser 7’¸ser geriye do˘ gru
                    Toplanan pozitif tamsayılar arasında 1  sayıldı˘ gında elde edilen iki basamaklı en büyük sayı
          olmamalı. Çünkü, çarpım de˘ gi¸smeyece˘ ginden en  kaç olur?
          büyük çarpım elde edilemez. Toplanan sayıları çok
          büyük almak da, çarpımı büyük yapmaz. Örne˘ gin,        1000 sayısı 7’ye bölündü˘ günde 6 kalanını
          toplanan sayılar arasında 5 olursa, çarpım 5 ile çarpılır,  verir. O halde, 7’¸ser 7’¸ser geriye do˘ gru saydı˘ gımızda,
          fakat 5 yerine 2 + 3 yazılsaydı, çarpım 2 3 = 6 ile  elde edilen her sayı 7’ye bölündü˘ günde 6 kalanını
          çarpılırdı. Yine 4 yerine 2 + 2 kullanmak çarpımı  vermelidir. 7 13 + 6 = 97 oldu˘ gundan, yanıt 97’dir.
          de˘ gi¸stirmez. Di˘ ger taraftan, 2’den fazla 2 olmamalı.
          Çünkü,
           3 tane 2 yerine, 2 tane 3 kullanmak çarpımı daha
                          büyük yapar.
          Örne˘ gin, 2+2+2 için çarpım 2 2 2 = 8 ile çarpılırken;
          3 + 3 = 6 için çarpım 9 ile çarpılır ve çarpım daha
          büyük olur. Sonuç olarak,
                                                                   1000’den geriye 13’er 13’er
            toplanan sayılar, 2’den en fazla iki tane olması
                                                         sayıldı˘ gından, 100’den büyük en küçük hangi sayı
                 ko¸suluyla, 2 veya 3’ten olu¸smalıdır.  sayılır?
          O halde, 13 = 3 + 3 + 3 + 2 + 2 yazılırsa, çarpım en
          büyük, 3 3 3 2 2 = 108 bulunur.





                    Toplamları 16 olan pozitif tamsayıların
          çarpımı en büyük kaç olabilir?





                                                         Yanıt : 103.
          Yanıt : 3 3 3 3 2 2 = 324:
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18