Page 133 - 8_sf_Dahimatik
P. 133

˙
                                            ˙
                                       ˙
         132                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                 1 3 5       21 çarpımını faktöriyelli olarak   11!   10! (mod m) denkli˘ gini sa˘ glayan kaç
          yazınız.                                       pozitif tamsayı vardır?

                    1 2 3 4 5 6       21 = 21! oldu˘ gundan,      11!   10! (mod m) ise
                               21!                                   m j 11!   10! = 10 10!
             1 3 5       21 =
                            2 4 6       20              oldu˘ gundan; m sayısı 10 10! sayısının pozitif
                                 21!          21!                                        9 4 3
                        =                 =             bölenlerinin sayısı kadardır. 10 10! = 2 3 5 7
                            2 10  (1 2 3       10)  2  10!  sayısının pozitif bölen sayısı ise;
                                             10
          olur.
                                                               (9 + 1) (4 + 1) (3 + 1) (1 + 1) = 400
                                                        bulunur.



                    11 13 15       33 çarpımını faktöriyelli
          olarak yazınız.



                                                                   9!   8!(mod p) denkli˘ gini sa˘ glayan
                                                         asal olmayan kaç p do˘ gal sayısı vardır?


                  33! 5!
          Yanıt :       :
                10! 2  16!
                    11






                  100! + 101! + 102!                     Yanıt : (10 + 1) (2 + 1) (1 + 1) (1 + 1)   4 = 128:
                                  sayısının en büyük asal
                      98! + 99!
          çarpanı kaçtır?

                    Verilen e¸sitlikte, kesrin payında
              101! = 101 100! ve 102! = 102 101 100!
          ve paydasında da 99! = 99 98! yazalım.
                       100! + 101! + 102!
                                       =
                           98! + 99!
                   100! + 101 100! + 102 101 100!
                           98! + 99 98!
          olur. Kesirin payında 100!, paydasında da 98! ortak
                                                                n!(2n + 1) ve 221 sayılarının aralarında
          parantezine alabiliriz. O halde
                                                        asal olmasını sa˘ glayan kaç n pozitif tamsayısı
                    100! (1 + 101 + 102 101)
                                          =             vardır? (UMO - 2007)
                          98! (1 + 99)
                    100 99 98! (102 + 102 101)                    221 = 13 17 oldu˘ gundan dolayı; n > 12
                                           :
                          98!(1 + 99)                    için; n! sayısı ile 221 aralarında asal olamaz. O halde;
          olur ki, bu kesirde de 98! ve 100 de˘ gerleri  n   12 pozitif tamsayılarını inceleyelim. Ayrıca;
          sadele¸stirilirse,
                                                          2n + 1 = 13, yani n = 6 için ve 2n + 1 = 17, yani
              99 (102 + 102 101) = 99 102  (1 + 101)                     n = 8 için de
                               = 99 102 2                aralarında asal olamaz. O halde;
                                    2
                               = 3  11  (2 3 17) 2                1; 2; 3; 4; 5; 7; 9; 10; 11 ve 12
          e¸sitli˘ ginden, verilen ifadenin en büyük asal çarpanının  sayıları için aralarında asaldır. Yani; istenen ¸sekilde 10
          17 oldu˘ gu görülür.                           tane n pozitif tamsayısı vardır.
   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138