Page 144 - 8_sf_Dahimatik
P. 144

˙
                                            ˙
                                       ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  143
                 q            q
                        p   2        p   2
                    1 +  2       1    2   =?                       2017 sayısı asal mıdır?
                                   p         p
                    Verilen ifade 1 +  2   1    2



          oldu˘ gundan,
                        p          p
                     1 +  2    1 +   2 = 2
          elde edilir.
                                                              p
                                                         Yanıt :  2017 ' 44 oldu˘ gunu kullanınız:




                    q        q          q
                          2     p       2   p      2
                      ( 2) +      3   2      3 + 2  =
          ?


                                                                                   
                                                          F Karekökten Kurtulma F

                                                        Kareköklü bir ifadenin karesini alarak, karekökden kur-
                                                        tulabiliriz.
          Yanıt : 3:






                                            
           F Karekök ve Asal Sayı Kontrolü F

          Bir n sayısının asal olup olmadı˘ gını anlamak için; n’yi
          p
           n’den büyük olmayan asal sayılara bölmeye çalı¸sabil-  r
                                                                  x   1
          iriz. Çünkü,                                                  = 5 ise x =?
                               p           p                        2
                  n = ab ve a    n ise; b    n
                               p                                  Her iki tarafın karesi alınırsa,
          ’dir. Yani, n asal de˘ gilse;  n’den büyük olmayan bir
          asal sayıya bölünür.                                            x   1
                                                                               = 25
              197 sayısı asal mıdır?                                       2
          p
           197 ' 14 oldu˘ gundan; 14’ten küçük 2; 3; 5; 7; 11 ve  olur. Bu denklemin çözümünden de, x = 51 bulunur.
          13 sayıları 197 sayısını bölmüyor ise 197 asaldır. Bu
          sayıların hiçbiri ile bölünmez. O halde asaldır.





                                                                      p   p
                                                                                            4
                                                                             3
                                                                a = x 3  x 2  x oldu˘ guna göre, a =?
                 667 sayısı asal sayı mıdır?
                                                                    q                 q
                                                                        p                 p
                                                                           3 2
                     2
                                                              2
                                                                                             3 2
                   26 = 676 oldu˘ gundan, 667 sayısının      a = (x 3  x 2  x ) = x 3 2  (  x 2  x )
          26’dan küçük asal sayılara bölünüp bölünmedi˘ gi         6  2 p     8  p
                                                                         3
                                                                = x  x  x = x   x 3
          kontrol edilmelidir. Kontrol edilirse, 667 sayısının 23’e
          bölündü˘ gü görülür. O halde asal de˘ gildir. Gerçekten,  oldu˘ gundan,
                                                                         p
                                                                                  16
                                                                                     3
                                                                           3 2
                                                                  4
                           667 = 23 29                           a = (x 8  x ) = x  x = x 19
          ’dur.                                         bulunur.
   139   140   141   142   143   144   145   146   147   148   149