Page 156 - 8_sf_Dahimatik
P. 156

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  155
                 a   b = 101 e¸sitli˘ gindeki, a ve b sayılarının  A¸sa˘ gıdaki ifadeleri çarpanlarına ayırınız.
          pozitif bölenlerinin sayısı sırasıyla 9 ve 15’dir. Buna  3  3
          göre a + b =?                                  a) x   27y : :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
                                                                3
                                                         b) 1   8x : ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
                                                                  3 6
                                                         c) 125   8y x : :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
                                                                        p
                                                                    3
                                                                            3
                                                            3
              B (a) = 9 = (  1 + 1) (  2 + 1) = 3 3 = 1 9  d) x   y = x   ( y) : :::::::::::::::::::::::::::::
                                                                         3
          ve
             B (b) = 15 = (  1 + 1) (  2 + 1) = 3 5 = 1 15
          ¸ seklinde olabilir.                                   6
                                                                5   1 ifadesinin pozitif bölenlerinin sayısı
                                      1    2            kaçtır?
                    B (a) = 3 3 ise,  2  2
                                                                   6
                                                                                             3
                                                                                  2 3
                    B (a) = 1 9 ise,  0  8                        5   1 ifadesini, (5 )   1 = 25   1
                    B (b) = 3 5 ise,  2  4              ¸ seklinde yazalım.


                                                              3
                                                                               2
                    B (b) = 1 15 ise,  0  14                25   1 = (25   1) 25 + 25 + 1 = 24 651
                                                                        3
          e¸sitliklerinden görülür ki; aranan sayılar tamkaredir.  olacaktır. 24 = 3 2 ve 651 = 3 7 31 oldu˘ gundan,
                       2
                                2
          O halde; a = m ve b = n diyelim. Buna göre,                 5   1 = 2  3  7 31
                                                                               3
                                                                       6
                                                                                 2
                2
           2
          m   n = 101 e¸sitli˘ ginden,
                                                        bulunur. O halde, pozitif bölenlerinin sayısı :
                      (m   n) (m + n) = 101
                                                                         4 3 2 2 = 48
          olur. 101 asal oldu˘ gundan, m+n = 101 ve m n = 1,
          yani, m = 51 ve n = 50 olmalıdır. Böylece;    olur.
               2
                               2
          a = 51 = 2601 ve b = 50 = 2500 ve a + b = 5101
          olur.
                                                                   3
                                                                27p   64 sayısı asal olacak ¸sekilde kaç p
                                                        asal sayısı vardır?
         ˙
         Iki Küp Farkının Çarpanlara Ayrılması
                                                                 3
                                                                                   2

                                                              27p   64 = (3p   4) 9p + 12p + 16
           F Iki Küp Farkının Çarpanlara Ayrılması F
             ˙
                                                        ifadesinin asal olması sadece 3p   4 = 1 olmasıyla
                                    2      2            mümkündür ki, bu durumda p asal sayı olmaz. Yanıt 0.
                   3
                       3
                  a   b = (a   b) a + ab + b
          Örnekler :

           3
                          2
          x   1 = (x   1) x + x + 1

                3
                               2
          1   64a = (1   4a) 16a + 4a + 1

                              2
            3
          8x   27 = (2x   3) 4x + 6x + 9
                                6 3
          1000               27x y                  =
                 2       4 2    2
           10   3x y  9x y + 30x y + 100
                                                                      3
                                                                          3
                                                                   27p   8 sayısı asal olacak ¸sekilde kaç
                                                         p asal sayısı vardır?
                                                         Yanıt : 0. (217 = 7 31)
   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161