Page 165 - 8_sf_Dahimatik
P. 165

˙
                                                                    ˙
                                            ˙
         164                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                                                                        2
                                                                            3
                    p                                           1 + x + x + x +       + x 99  = 0 ise x 100  =?
                      (1000) (1001) (1002) (1003) + 1
          sayısının 9’a bölümünden kalan kaçtır?


                                                                          99
                                                                               98
                                                                                   97
                                                          x 100  1 = (x 1) x +x +x +       +x+1 = 0
                                                        olaca˘ gından, x 100  = 1 bulunur.
                                                                             3
                                                                                 4
                                                                        2
                                                                1 + x + x + x + x = 0 oldu˘ guna göre,
          Yanıt : 5.
                                                                              3
                                                                          2
                                                                  1 + x + x + x +       + x 2010
                    p                                   ifadesinin de˘ gerini bulunuz.
                      (a + 1) (a + 2) (a + 3) (a + 4) + 1 =
          55 ise a =?
                                                                                        5
                                                                                       x   1
                                                                         3
                                                                              4
                                                                     2
                                                             1 + x + x + x + x = 0 ise       = 0
                                                                                       x   1
                                                                    5
                                                         olaca˘ gından x = 1 olur. O halde;
                                                                                x 2011    1  x   1
                                                                 2
                                                         1 + x + x +       + x 2010  =   =      = 1
                                                                                  x   1    x   1
          Yanıt : 5.                                     bulunur.
         ˙ Iki Ifadenin n’inci Kuvvetlerinin Farkının
            ˙
         Çarpanlara Ayrılması                                      9
                                                                100   1 sayısının 81’e bölümünden kalan
                                                        kaçtır?
                                     
           F n-inci kuvvetlerin farkı F

           n
               n
          a   b ifadesi,                                     9                 8    7          1
                                                          100  1 =(100   1) 100 +100 +       + 100 +1
                   n 1  n 2   n 3 2       1 n 2  n 1
          (a   b) a  +a    b+a   b +       +a b  +b
                                                         e¸sitli˘ gindeki ilk çarpanın 9’a bölündü˘ gü açıktır. Di˘ ger
          biçiminde çarpanlara ayrılır.
                                                         taraftan,
          Örnekler :                                                  8     7         1
                                                                   100 +100 +       + 100 +1


                                      2 2
                            4
                                3
                5
                                             3
            5
           a   b = (a   b) a + a b + a b + ab + b 4
                                                         ifadesindeki her bir terimin 9’a bölümünden kalan 1’dir


                                 2
             4
                            3
            x   1 = (x   1) x + x + x + 1                ve 9 terim oldu˘ gundan toplamları da 9’a bölünür. Yani,

                5
                                      2 2
                            4
                                3
                                             3
           32   a = (2   a) 2 + 2 a + 2 a + 2a + a 4     sayımız 81’e tam bölünür.

          x 100    1 = (x   1) x 99  + x 98  + x 97  +       + x + 1
                    A¸sa˘ gıdaki ifadeleri çarpanlara              111 11    1 sayısının 121’e bölünebildi˘ gini
          ayırınız.                                      gösteriniz.
             5
          1) x   1 : :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
                 4
          2) 16  x : ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
             4
                 8
          3) x   y : ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
               6
          4) 64x  y 12  : ::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
                 p
             6
                    6
          5) x  ( 2) : :::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
   160   161   162   163   164   165   166   167   168   169   170