Page 168 - 8_sf_Dahimatik
P. 168

˙
                                                                    ˙
                                            ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  167
                 p bir asal sayı oldu˘ guna göre;                    Binom Açılımı
                             2
                            2 p +1  + 1
                                                                            
          formunda yazılabilen 1000’den küçük kaç asal sayı  F Binom Açılımı F

          vardır?                                                            n
                                                        F Binom açılımı; (x + y) ifadesinin açılımıdır.
                                                                  1
                               2
                   p = 2 için, 2 p +1  + 1 = 33 sayısı asal  (x + y) = x + y
                                                                  2
                                                                       2
          de˘ gildir.                                       (x + y) = x + 2xy + y 2
                                                                  3
                                                                                    2
                                                                             2
                                                                       3
              p = 3 için,                                   (x + y) = x + 3x y + 3xy + y 3
                                                                  4    4     3     2 2     3    4
                            5
                  2 10  + 1 = 4 + 1 = (4 + 1) (      )      (x + y) = x + 4x y + 6x y + 4xy + y
                                                                    ....
          sayısı asal de˘ gildir.                             n
                                                        (x + y) açılımında her bir terimin üslerinin toplamı
              p > 3 için,
                                                        n’dir. Bu açılımların katsayılarını; "Pascal üçgeni"ni
                           2
                          p = 12k + 1                   kullanarak kolayca bulabiliriz.
          formunda olur. Bu durumda;
               2 12k+2  + 1 = 4 6k+1  + 1 = (4 + 1) (      )
          olur. Dolayısıyla; p asal sayı ise
                             2
                            2 p +1  + 1
          formunda asal sayı yoktur.
                                                        Bu üçgendeki her sayı; bir üstekinin ve onun solundaki
                                                        sayıların toplamıdır. Örne˘ gin;
                                                                    6 = 3 + 3; 15 = 10 + 5:
                                                                      5
                 p sayısı 2’nin bir kuvveti de˘ gilse;  Böylece; (x + y) açılımını rahatlıkla yazabiliriz; kat-
                                                        sayılar üçgenin altıncı satırında verilmi¸slerdir:
                              p
                             2 + 1                             5
                                                                   5
                                                                               3 2
                                                                        4
                                                                                               4
                                                                                       2 3
                                                        (x + y) = x +5x y +10x y +10x y +5xy +y    5
          sayısının asal olamayaca˘ gını gösteriniz.
                    p; 1’den büyük bir tek sayı ise;

                                              1
             p
            2 + 1 = (2 + 1) 2 p 1    2 p 2  +         2 + 1
                     p
          olaca˘ gından 2 + 1 sayısı asal olamaz. p çift sayı ise ve
          2’nin bir kuvveti de˘ gilse; a tek sayı olmak üzere
                             p = a b
          ¸ seklinde yazılabilir.Bu durumda;
                      a
            p
                    b
           2 +1 = 2    + 1                                         A¸sa˘ gıdaki Pascal üçgeninin kalan kısmını

                     b        a 1      a 2      b        doldurunuz.
                           b
                                    b
                = 2 +1    2       2      +        2 +1
          oldu˘ gundan yine asal de˘ gildir.
   163   164   165   166   167   168   169   170   171   172   173