Page 184 - 8_sf_Dahimatik
P. 184

˙
                                       ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  183
                                                                 p        1=3   p       1=3
                        2
                  3
                 x   3x + 3x   9 = 0 denkleminin reel              50 + 7       50   7    =?
          köklerini bulunuz.
                   Denklemin sol tarafını tamküp olacak       p          3         p          3
          ¸ sekilde düzenleyelim. Bu durumda,                  50 + 7 = x    ve      50   7 = y
                                            3
               3
                     2
              x   3x + 3x   1 = 8 yani, (x   1) = 8     diyelim. O halde bizden istenen x   y’dir. Di˘ ger
                                                        taraftan,
          olur. Bu durumda, x   1 = 2 e¸sitli˘ ginden x = 3
                                                          3
                                                              3
                                                                          3 3
                                                         x   y = 14 ve x y = 50   49 = 1, yani xy = 1
          bulunur.
                                                        olur. x   y = k diyelim. Buna göre,

                                                                     3
                                                                                 2
                                                                                     2
                                                                3
                                                               x   y = (x   y) x + y + xy

                                                                                      2
                                                                      = (x   y) (x   y) + 3xy
                                                                                        2
                                                        e¸sitli˘ ginde yerine yazarsak, 14 = k k + 3 olur.
                                                        Düzenlersek,
                                                                                 3
                           2
                     3
                    x + 6x + 12x   1 = 0 ise,                                   k + 3k   14 = 0
                p
           3
                                                                              3
          x   12 9   1 =?                                                    k   8 + 3k   6 = 0
                 3
                                                                        2
                                                               (k   2) k + 2k + 4 + 3 (k   2) = 0
                                                                                  2
                                                                        (k   2) k + 2k + 7 = 0
                                                        denkleminden k = 2 elde edilir.
                  p
                  3
          Yanıt :  6 81:
                                                                    p        1=3   p       1=3
                                                                     52 + 5        52   5    =?
                                                         ( ˙ Isveç M. O. 2001)
                 p p          p p
                  3            3
                   6 3 + 10     6 3   10 = a ise
            a 3
                 kaçtır?
          10   3a
                       p p                p p
                        3
                                           3
                   x =   6 3 + 10 ve y =    6 3   10
          denilirse,                                     Yanıt : 1.
                      x   y = a;
                                                                   p       p     p       p
                                                                   3             3
                     3
                         3
                    x   y = 20;                                      20 + 14 2 +   20   14 2 = k ise
                                                          3
                             p                           k   6k =? (Do˘ gu¸s Üniv. Mat. Yar¸s. 2008)
                        xy =  3  3 36   100 = 2
          elde edilir. Buna göre,
                                       2
                  3
                      3
                x   y = (x   y) (x   y) + 3xy
          özde¸sli˘ gine göre,
                                  2
                         20 = a a + 6
                      3
          ve buradan da a = 20   6a olaca˘ gından,
                        a 3    20   6a
                             =         = 2
                      10   3a  10   3a
                                                         Yanıt : 40.
          bulunur.
   179   180   181   182   183   184   185   186   187   188   189