Page 20 - 8_sf_Dahimatik
P. 20

˙
                                       ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                   19
                                                                                                
                                                          F Harfli Ifadelerin Birbiriyle Çarpılması F
                                                                  ˙

                    2              2       2
            x    x   2x + 5   x   2 + 3x   5x
                                                        Farklı kuvvetli aynı harfi ifadelerin çarpımında üsler
          ifadesini sadele¸stiriniz.                    toplanır. Örne˘ gin :
                                                                             2
                                                                                   3
                                                                        2a 5a = 10a .
                                                        Farklı harfli ifadeler içeren ifadelerin çarpımında, aynı
                                                        olan harflerin üsleri kendi arasında toplanır. Örne˘ gin,
                                                                                   4 3
                                                                            3 2
                                                                      2ab 3a b = 6a b :
                                                        Bir parantezin önündeki bir harfli çarpan, parantez
                                                        açılırken tüm terimlerle çarpılır. Örne˘ gin,
                                                                                  2
                                                                   3a (4a   5b) = 12a   15ab.
                                                        ˙ Iki parantezli ifadenin çarpımında birinci parentezdeki
                  2
          Yanıt : 3x   2x   3:
                                                        her bir terim ikinci parantezdeki her bir terimle çarpılır.
                                                        Örne˘ gin,
                                                                                 2
                                                          (a   3b) (2a + 5b)  = 2a + 5ab   6ab   15b 2
                                                                                 2
                                                                                           2
                                                                           = 2a   ab   15b :





                                                                (a + b + 1) (a   b + 1) çarpımını açınız.



                                                                     (a + b + 1) (a   b + 1)
                                                                                 2
                                                                 2
                                                             = a   ab + a + ba   b + b + a   b + 1
                 Bir k sayısı için, P (k) ifadesi,      e¸sitli˘ ginde gerekli sadele¸stirmeler yapılırsa,
                                                                                            2
                                                                                   2
                    3    2           3     2                 (a + b + 1) (a   b + 1) = a + 2a   b + 1
          P (k) = 3k   2k   100   2k   2k   k + 122
                                                        bulunur.
          ¸ seklinde tanımlansın. Örne˘ gin,
                    3
                          2
                                      3
                                            2
          P (1) = (3 1   2 1   100) (2 1   2 1   1+122)
               =  220
          dir. Buna göre,
                  P (1)  P (2)  P (3)       P (100) =?
                                                                   (3x   y   2) (x   2y   3) çarpımını
          P (k) ifadesinde sa˘ g taraftaki harfli ifadeleri biraz  açınız.
          basitle¸stirelim. Aksi halde, çok uzun i¸slemler
          yapmak zorunda kalırız. Buna göre, parantezler açılıp
          düzenlenirse,
                         2
                                           2
                    3
                                     3
          P (k) = (3k   2k   100)   (2k   2k   k + 122)
                  3
               = k + k   222
          olur. k = 6 oldu˘ gunda,
                             3
                     P (6) = 6 + 6   222 = 0
          olması sorunun püf noktasıdır. Çünkü, bir çarpan, 0 ise
                                                                                    2
                                                                               2
                                                         Yanıt : 7y   11x   7xy + 3x + 2y + 6:
          sonuç 0’dır. O halde,
                  P (1)  P (2)  P (3)       P (100) = 0
          olur.
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25