Page 205 - 8_sf_Dahimatik
P. 205

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
         204                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                    Saat 9’dan kaç dakika sonra akreple         Biri saatte 2 dakika ileri giden, di˘ geri
                                                         saatte 3 dakika geri kalan dijital olmayan iki saat,
          yelkovan arasındaki açı 156 derecedir?
                                                         do˘ gru zamanı gösterdikten kaç gün sonra yine
                                                         do˘ gru zamanı gösterirler?
                                                                   ˙ Iki saati de belirli bir do˘ gru zamana
                                                         ayarlayalım. Saatler 12 saat ileri veya geri gittikten
                                                         sonra do˘ gru zamanı göstereceklerdir. Birinci saatin
                                                         tekrar do˘ gru zamanı ne zaman gösterece˘ gini bulalım.
                                                             1 Saatte   2 dk ileri gidiyorsa,
                                                             x saatte   12 saat = 12 60 dk ileri gider
                                                         orantısından elde edilen 2x = 1 12 60 denkleminden
                                                        x = 360 saat olur. 360 saat = 15 gün oldu˘ gundan,
                                                         birinci saat 15 gün sonra tekrar do˘ gru zamanı gösterir.
          Yanıt : 12.                                    Benzer ¸sekilde, di˘ ger saatte
                                                             1 Saatte    3 dk geri kalıyorsa
                                                             y saatte    12 saat = 12 60 dk geri kalır
                                                         orantısından 3y = 1 12 60 e¸sitli˘ ginden y = 240 saat
                                                        = 10 gün sonra tekrar 12 saat geri kalacak ve do˘ gru
                                                        zamanı gösterecektir.
                                                        Böylece, her iki saat birden do˘ gru zamanı,
                                                        EKOK(10; 15) = 30 gün sonra gösterir.






                                                                Her gün 4 dk geri kalan dijital olmayan
                                                         bir saat do˘ gru zamanı gösterdikten kaç gün sonra,
                                                         üçüncü defa do˘ gru zamanı gösterir.

                  Saat 5 ile 6 arasında, bir saatin akreple       Saat hergün 4 dk geri kalıyor ise, 15 gün
          yelkovanı iki kez birbirine dik hale gelir. Bu iki an  sonra 1 saat geri kalacak ve
          arasındaki süre kaç dakikadır? (U ˙ IMO - 2001)                15 12 = 180

                                                         gün sonra ise 12 saat geri kalacak ve yine do˘ gru zamanı
                   Akrep ve yelkovanın dik oldu˘ gu ilk zaman
                                                         gösterecektir. Buna göre,
          05:x ve ikinci zaman da 05:y olsun. y   x, bu iki
          an arasındaki süreyi belirtir. Saat 05.00’de, akreple          3 180 = 540
          yelkovan arasındaki açı 150 derecedir.         gün sonra üçüncü kez do˘ gru zamanı gösterir.
          Yelkovan, a dakikada 6a derece ilerler.
          Akrep ise, a dakikada (0; 5)  a derece ilerler.
              Buna göre, saat 05.x de akreple yelkovan
          arasındaki açı 90 derece ise (Bu açı yelkovan akrebe
          ula¸smadan olu¸sur.)
                      150 + (0; 5) x = 6x + 90                     Günde 4 dk geri kalan dijital olmayan bir
                                                         saat, zamanı do˘ gru olarak gösterdikten en az kaç gün
          e¸sitli˘ ginden, x = 120=11 bulunur.
              ˙ Ikinci kez 90 derece olması durumu ise yelkovan  sonra zamanı tekrar do˘ gru gösterecektir.
          akrebi geçtikten sonra olu¸sur. Buna göre de,
                      6y = 90 + 150 + (0; 5) y
          e¸sitli˘ gi sa˘ glanmalıdır. Bu e¸sitlikten de y = 480=11
          bulunur. Böylece,
                        480   120   360      8
                 y   x =          =     = 32
                         11    11    11     11           Yanıt : 180.
          elde edilir.
   200   201   202   203   204   205   206   207   208   209   210