Page 225 - 8_sf_Dahimatik
P. 225

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
         224                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                  ˙
                  Iki aritmetik dizinin kar¸sılıklı terimlerinin  (a n ) 1  reel sayı dizisi için,
                                                                    n=1
          çarpımı ile olu¸sturulan
                                                            a 2 = 5; a 52 = 100 ve a n + a n+1 = a n+2
                          14; 60; 136:::
                                                         oldu˘ guna göre, S = a 1 + a 2 +       + a 50 =?
          dizisinin be¸sinci terimi kaçtır?
                                                                   Bu sorunun püf noktası, n   50
                   Yeni dizinin genel terimi             tamsayıları için,
                               2
                        a n = an + bn + c                      S n = a n + a n+1 + a n+2 +       + a 50
          biçiminde ikinci dereceden olaca˘ gından,      ¸ seklinde tanımlamaktır. Buna göre,
                      a 1 = a + b + c = 14;               a n+1 + S n = a n+1 + a n + S n+1 = a n+2 + S n+1
                      a 2 = 4a + 2b + c = 60;            e¸sitli˘ gi vardır. Bu e¸sitlikte,
                      a 3 = 9a + 3b + c = 136               n = 1 alınırsa, a 2 + S 1 = a 3 + S 2
                                                            n = 2 alınırsa, a 3 + S 2 = a 4 + S 3
                             ˙
          denklemleri elde edilir. Ikinci denklemi  2 ile çarpıp
                                                            n = 3 alınırsa, a 4 + S 3 = a 5 + S 4
          denklemleri toplarsak,
                                                                        ....
                     2a = 14   120 + 136 = 30               n = 49 alınırsa, a 50 + S 49 = a 51 + S 50
                                                         elde edilir. Buna göre, taraf tarafa toplanırsa,
          e¸sitli˘ ginden a = 15 ve buradan da, b = 1 ve c =  2
          bulunur. O halde, yeni dizinin genel terimi                 a 2 + S 1 = a 51 + S 50
                               2
                        a n = 15n + n   2                olur.
          bulunur. Böylece,                                    S 50 = a 50  ve  a n + a n+1 = a n+2
                             2
                     a 5 = 15 5 + 5   2 = 378            oldu˘ gundan
          bulunur.                                                 a 2 + S 1 = a 51 + a 50 = a 52
                                                         elde edilir.

                                                                       a 2 = 5; a 52 = 100
                                                         yerine yazılırsa,
                                                                       S 1 = 100   5 = 95
                                                         bulunur.












                    ˙ Iki aritmetik dizinin kar¸sılıklı terimlerinin
          çarpımı ile 10; 35; 72 ::: ¸seklin bir dizi olu¸sturuluyor.
          Bu dizinin be¸sinci terimi kaçtır?















                          2
          Yanıt : 182 (a n = 6n + 7n   3).
   220   221   222   223   224   225   226   227   228   229   230