Page 226 - 8_sf_Dahimatik
P. 226

˙
                                       ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  225
                                    ˙
                                              ˙
           Toplama ve Çarpma Ilkesiyle Ilgili
                         Problemler                                   2   j3xj + j5yj   10
                                                        e¸sitsizli˘ gini sa˘ glayan kaç tane (x; y) tamsayı ikilisi
                                                        vardır?
           F Toplama Ilkesi F
                     ˙

                                                                  0   jyj   2 olabilir. Buna göre, y = 0;
          Ayrık iki i¸slemden biri m farklı ¸sekilde; di˘ geri de n
          farklı ¸sekilde yapılabiliyorsa bu i¸slemlerden biri veya  jyj = 1 ve jyj = 2 olabilir.
          di˘ geri m + n yolla yapılabilir.             i) y = 0 olursa, 2   j3xj   10 e¸sitsizli˘ gi, jxj = 1;
                                                        jxj = 2 ve jxj = 3 için sa˘ glanır. Yani, 2 3 = 6 tane x
          Örne˘ gin; 3 kırmızı ve 5 mavi top arasından 1 top seçmek  var. Dolayısıyla, (x; 0) ’ların sayısı 6’dır.
                                                        ii) jyj = 1 iken, y =  1 olur. Buna göre,
          istiyoruz. 3 kırmızı top arasından 1 top 3 de˘ gi¸sik ¸sekil-
          de; 5 mavi top arasından 1 top 5 de˘ gi¸sik ¸sekilde seçilir.  2   j3xj + 5   9 yani 0   j3xj   4 olur ki, bunu
          O halde; 1 top;                               sa˘ glayan x’ler sadece x = 0 veya jxj = 1’dir. O
                                                        halde, y = 1 için, x 2 f0; 1;  1g ve y =  1 için
                           3 + 5 = 8                    yine x 2 f0; 1;  1g olmak üzere, 6 tane (x; y) ikilisi

          de˘ gi¸sik ¸sekilde seçilebilir.              bulunur.
                                                        iii) jyj = 2 iken, y =  2 olur. Buna göre, 0   j3xj   0
                                                        olur ki bu e¸sitsizli˘ gi sa˘ glayan tek x de˘ geri 0’dır.
                                                        Buradan da, (0; 2) ve (0;  2) ikilileri elde edilir.
                                                        Böylece, 6 + 6 + 2 = 14 tan (x; y) ikilisinin oldu˘ gu
                                                        görülür.













                                                                   jxj + jyj + jzj = 5 e¸sitli˘ gini sa˘ glayan kaç
                                                         tane (x; y; z) tamsayı çifti vardır?

                 jxj + jyj = 5 e¸sitli˘ gini sa˘ glayan kaç tane
          (x; y) tamsayı çifti vardır?

                    5 sayısı, iki pozitif tamsayının toplamı
          olarak,
             0 + 5; 1 + 4; 2 + 3; 3 + 2; 4 + 1 ve 5 + 0
                                                         Yanıt : 102.
                           ˙
          ¸ seklinde yazılabilir. Ifademiz mutlak de˘ gerli
          oldu˘ gundan, buradaki sayıların negatif veya pozitif
                                                                   jxj + jyj   2 e¸sitsizli˘ gini sa˘ glayan kaç
          olması sonucu de˘ gi¸stirmez. Örne˘ gin, 1 + 4 için,
                                                         tane (x; y) tamsayı çifti vardır?
             j1j + j4j ; j 1j + j4j ; j1j + j 4j ; j 1j + j 4j
          yazılabilir. Buradan 4, (x; y) pozitif tamsayı çifti elde
          edilir.
                       2 + 3; 3 + 2; 4 + 1
          toplamlarının her biri içinde benzer dü¸sünceyle, 4’er
          (x; y) ikilisi elde edilebilir. 0 + 5 toplamı için,
                     j0j + j5j veya j0j + j 5j
          olabilir. 5 + 0 için de iki tane olaca˘ gından, toplam,
                    4 + 4 + 4 + 4 + 2 + 2 = 20           Yanıt : jxj + jyj = 0; jxj + jyj = 1; jxj + jyj = 2 için,
                                                         1 + 4 + 8 = 13:
          tane (x; y) ikilisi elde edilir.
   221   222   223   224   225   226   227   228   229   230   231