Page 261 - 8_sf_Dahimatik
P. 261

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
         260                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                       1      11
                 11a     = b     ve a+b < 121 ko¸sulunu            x; y; z reel sayılar olmak üzere,
                       a      b
          sa˘ glayan kaç (a; b) pozitif tamsayı ikilisi vardır?      8
                                                                     < 2x + 5y + z = 13
          (U ˙ IMO - 2009)
                                                                        x + 3y + z = 14
                                                                     :
                                                                        3x + 2y + 4z = 9
                                                         denklem sistemi veriliyor. x + y + z de˘ geri kaçtır?
                              1      11
                        11a     = b
                              a       b
          e¸sitli˘ gini,

                             1         1
                     11 a +     =   b +
                             b         a
          ¸ seklinde yazalım. Bu e¸sitlikte, parantez içlerinde
                                                         Yanıt : 2. ((1)   (2) + (3) = 4 (x + y + z) =  8) :
          paydalar e¸sitlenip sadele¸stirmeler yapılırsa b = 11a
          elde edilir. Buna göre,
                           a + b < 121
          oldu˘ gundan,
                                                                x; y; z reel sayılar olmak üzere,
                (a; b)  2  f (1; 11) ; (2; 22) ; (3; 33) ; :::      8
                                                                    < (x   1) (y   1) = 96
                         ; (9; 99) ; (10; 110) g
                                                                       (x   1) (z   1) = 56
          olabilir ki, bunların sayısı da 10’dur.                   :  (z   1) (y   1) = 84
                                                        denklem sistemi veriliyor. y de˘ geri kaçtır?

                                                                  Verilen üç denklemi taraf tarafa çarpalım.
                                                                   2      2      2
                                                             (x   1) (y   1) (z   1) = 96 56 84
                                                                                         3
                                                                                             2
                                                                                      5
                                                                                   = 2 3 2 7 2 3 7
                                                                                         2  2 2
                                                                                       5
                                                                                   = 2    3 7
                                                         oldu˘ gundan,
                                                                                     5
                                                              (x   1) (y   1) (z   1) = 2  3 7 = 672
                                                        bulunur. y de˘ gerini bulmak istiyoruz. Bunun için ikinci
                                                        denklemi, buldu˘ gumuz bu e¸sitlikte yerine yazarsak,
                 x; y; z reel sayılar olmak üzere,
                                                                       56 (y   1) = 672
                      8
                      < 2x + y + z = 13                 ise
                         x + 3y + z = 14                                      672
                         3x + 2y + 4z = 9                              y   1 =    = 12
                      :
                                                                               56
          denklem sistemi veriliyor. z de˘ geri kaçtır?
                                                         ve y = 13 elde edilir.
                    Üç denklemi taraf tarafa toplarsak,
                        6x + 6y + 6z = 36
          ise                                                      a; b ve c pozitif reel sayılar olmak üzere,
                                                                     8
                          x + y + z = 6                              < ab   a = b + 119
                                                                        bc   b = c + 59
          bulunur. Bu denklemi birinci denklemden çıkarırsak,
                                                                        ca   c = a + 71
                                                                     :
                             x = 7;
                                                         oldu˘ guna göre, c nedir?
          ikinci denklemden çıkarırsak
                                                         Yanıt : Her bir denklem düzenlenirse,
                             2y = 8                                 8
                                                                    < (a   1) (b   1) = 120
          ve y = 4 elde edilir. Buna göre,                             (b   1) (c   1) = 60
                                                                    :
                                                                       (c   1) (a   1) = 72
                          7 + 4 + z = 6
                                                         elde edilir ve c = 7 olur.
          ise z =  5 olur.
   256   257   258   259   260   261   262   263   264   265   266