Page 263 - 8_sf_Dahimatik
P. 263

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
         262                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                 Üç pozitif tamsayının çarpımı,                  ˙ Iki basamaklı sayılar içerisinde karesi
          toplamlarının 6 katına e¸sittir. Bu sayıların biri  rakamlarının toplamının küpüne e¸sit olan kaç sayı
          di˘ ger ikisinin toplamına e¸sit oldu˘ guna göre, bu üç  vardır?
          sayının çarpımlarının olabilece˘ gi de˘ gerlerin toplamı
                                                                                     2         3
          kaçtır? (AIME 2003)                                      Sayımız ab olsun. (ab) = (a + b)
                                                        e¸sitli˘ gine göre,
                    Sayılarımız x; y ve z olsun.                             (10a + b) = (a + b) 3
                                                                                     2
               P = xyz = 6 (x + y + z) ve z = x + y                        (9a + a + b) = (a + b) 3
                                                                                     2
          e¸sitliklerine göre,                                  2                    2         3
                                                             81a + 18a (a + b) + (a + b) = (a + b)
             xy (x + y) = 6 (x + y + x + y) = 12 (x + y)
                                                        olur. Buradan da,
          olmalıdır. Buradan, xy = 12 olur.                                        3        2
              x = 1; y = 12 ise z = 13 ve P = 156              9a (11a + 2b) = (a + b)   (a + b)
                                                                                   2
              x = 2; y = 6 ise z = 8 ve P = 96                 9a (11a + 2b) = (a + b) (a + b   1)
              x = 3; y = 4 ise z = 7 ve P = 84
                                                        elde edilir. Son e¸sitlikte, (a + b) ve (a + b   1) sayıları
          olabilir. Buna göre, yanıt 156+96+84 = 336 bulunur.
                                                        ardı¸sık sayılar oldu˘ gundan biri 9’a bölünebilmelidir.
                                                        Buna göre, a ve b rakam olduklarından a + b   1 = 9
                                                        yani, a + b = 10 olur. Bu durumda,
                  Toplamları, farkları, büyü˘ günün                      2      3
          küçü˘ güne bölümü ve çarpımlarının toplamı 225             (ab) = (10) = 1000
          olan birbirinden farklı kaç do˘ gal sayı ikilisi vardır?  olaca˘ gından ab tamsayı olamaz.
                                                        O halde a + b; 9’a bölünmelidir. Bunun için, a + b = 9
                   Sayılarımız a ve b olsun. Buna göre,  veya a + b = 18 olmalıdır.
                                  a                     a + b = 9 ise,
                 (a + b) + (a   b) +  + a b = 225
                                                                                   2
                                  b                               (ab) = (9) = 3 3  = (27) 2
                                                                           3
                                                                     2

                                  1
                           a 2 +   + b  = 225           e¸sitli˘ ginden, ab = 27 olur.
                                  b
                               a       2                a + b = 18 ise,
                                 (b + 1) = 225                              2      3
                               b                                        (ab) = (18)
                                           2
                                        = 3  5 2        e¸sitli˘ gine göre ab tamsayı olmaz. O halde istenilen
                                                         ¸ sekildeki tek sayı 27’dir.
          olur. Bu denklemde, b ve b + 1 aralarında asal
          olduklarından, a, b ile bölünmelidir. Bunu göz önüne
          alarak inceleyelim.
                    2
              (b + 1) = 1 ise, b = 0’dır. (Bu durum olamaz)
                    2   2                   2
              (b + 1) = 3 ise, b = 2 ve a = 2 5 = 50;
                    2   2                   2
              (b + 1) = 5 ise, b = 4 ve a = 4 3 = 36;
                    2
              (b + 1) = 15 2  ise, b = 14 ve a = 14 , yani,     x; y; z; w pozitif tamsayıları için
          a = b olur ki, bunu da istemiyoruz.                   x = y ; z = w ve z = x + 19
                                                                      4
                                                                 5
                                                                              2
                                                                         3
          Böylece
                                                         oldu˘ guna göre w   y ifadesinin de˘ geri kaçtır?
                         (50; 2) ve (36; 4)
                                                         (AIME 1985)
          olmak üzere 2 tane ikili vardır.
                                                                        4
                                                                                 5
                                                                                         +
                                                                  x = m ve y = m (m 2 Z ) ile z = n 2
                                                                       +
                                                                3
                                                         ve w = n (n 2 Z ) ¸seklinde yazabiliriz. O halde,
                     Toplamları, farkları, büyü˘ günün
                                                                          2
                                                                               4
          küçü˘ güne bölümü ve çarpımlarının toplamı 36 olan             n = m + 19
          birbirinden farklı do˘ gal sayı ikililerini bulunuz.  e¸sitli˘ ginden,
                                                                          2        2
                                                                     n   m   n + m   = 19
                                                         olur. Bu e¸sitli˘ gin sa˘ glanması için,
                                                                                     2
                                                                       2
                                                                  n   m = 1 ve n + m = 19
                                                         olmalıdır. Buradan, n = 10 ve m = 3 olaca˘ gından
                                                                                       5
                                                                                   3
                                                                             5
                                                                        3
                                                               w   y = n   m = 10   3 = 757
          Yanıt : (9; 1) ve (8; 2) :
                                                         olur.
   258   259   260   261   262   263   264   265   266   267   268