Page 265 - 8_sf_Dahimatik
P. 265

˙
                                       ˙
                                            ˙
         264                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                                                                 2
                                                                n + n + 5 ifadesini tamkare yapan kaç n
                                                        tamsayısı vardır?
                            2
                           n + 4n   7
                                                                   2
                                                                               2
          ifadesi tamkare olacak ¸sekilde kaç n tamsayısı         n + n + 5 = m olsun. Buradan, tamkare
          vardır?                                       yapabilmek için e¸sitli˘ gi 4 ile çarpalım.
                                                                             2
                                                                       2
                                                                    4m = 4n + 4n + 1 + 19
                   m bir tamsayı olmak üzere,                          2          2
                                                                   (2m) = (2n + 1) + 19;
                         2
                        n + 4n   7 = m 2
                                                         ve buradan elde edilen
                                                                                   2
          olsun. Bu ifadeyi                                         (2m)   (2n + 1) = 19;
                                                                        2
                       2
                      n + 4n + 4   11 = m 2
                                                         e¸sitli˘ ginden
          biçiminde yazalım. Buradan,
                             2     2                            (2m   2n   1) (2m + 2n + 1) = 19
                       (n + 2)   m = 11
                                                         elde edilir. Buradan,
                  ˙
          olacaktır. Iki kare farkından,
                                                          2m   2n   1 = 1         2m   2n   1 = 19
                   (n + 2   m) (n + 2 + m) = 11           2m + 2n + 1 = 19   veya  2m + 2n + 1 = 1
          elde edilir. Bu e¸sitli˘ gin sa˘ glanması için,  olur. Birinci denklem sisteminden, n = 4; ikinciden

              n   m + 2 = 1;       n   m + 2 = 11;       de, n =  5 bulunur. O halde, istenen ¸sekilde sadece iki
                              ;
              n + m + 2 = 11       n + m + 2 = 1         tane n de˘ geri vardır.

              n   m + 2 =  1       n   m + 2 =  11
              n + m + 2 =  11  ;   n + m + 2 =  1  ;
          olmalıdır. Bu denklem sistemlerinden de, n = 4 veya
          n =  8 elde edilir.
                                                                    2
                                                                   n + 3n + 4 ifadesini tamkare yapan n
                                                         tamsayılarını bulunuz.










                                                                                  2
                                                         Yanıt : 0 ve  3: (4 ile çarpıp, 4n + 12n + 16 =
                           2
                                                               2
                          m + 6m + 28                    (2n + 3) + 7 oldu˘ gunu kullanınız.)
          sayısı tamkare olacak ¸sekilde kaç tane m tamsayısı
          vardır? (Harvard MIT Math. Tournament 2003)               2
                                                                   n + 19n + 96 ifadesini tamkare yapan n
                                                         tamsayılarının çarpımı kaçtır?
                          2
            2
          m + 6m + 28 = n diyelim. Buradan,
                                   2
                         2
                       n   (m + 3) = 19
          yazılabilir.
                   (n   m   3) (n + m + 3) = 19
          e¸sitli˘ ginden,
              n + m + 3 = 19 ve n   m   3 = 1;
              n + m + 3 = 1 ve n   m   3 = 19;
              n + m + 3 =  19 ve n   m   3 =  1;         Yanıt : ( 4) ( 15) = 60: (4 ile çarpıp,
              n + m + 3 =  1 ve n   m   3 =  19          4n + 76n + 384 = (2n + 19) + 23 oldu˘ gunu
                                                                                 2
                                                           2
          denklem sistemleri elde edilir ki, bu sistemlerden  kullanınız.)
          m = 6 veya m =  12 elde edilir.
   260   261   262   263   264   265   266   267   268   269   270