Page 307 - 8_sf_Dahimatik
P. 307

˙
                                       ˙
                                                                    ˙
         306                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                 10 ki¸silik bir grup içinde rastgele seçilen      Bir sırada 9 koltuk bulunmaktadır. 6 ki¸si
          5 ki¸si; 5 sandalyeden olu¸san bir sıraya rastgele  bu sıralarda rastgele oturduktan sonra yan yana iki bo¸s
          oturtuluyor. Ali, Tarık ve Mert bu 10 ki¸siden üçü  koltuk kalması olasılı˘ gı nedir? (UMO - 1995) Yanıt :
          ise; yan yana oturtulmu¸s olmaları olasılı˘ gı nedir?

                   10 ki¸si; 5 sandalyeye
                                    10!
                         10 9 8 7 6 =
                                    5!
                                          10!
          de˘ gi¸sik ¸sekilde oturabilir. Yani, s (E) =  ’dir.  7
                                           5!              :
              Ali, Tarık ve Mert’in 5 sandalyede yan yana  12
          oturma olasılı˘ gını aradı˘ gımız için; 2 sandalye bo¸s yer
          vardır. Bu 2 bo¸s yer için; 7 ki¸siden 2 ki¸si seçilecektir
               7
                                                                   16 ki¸silik bir grup içinde rastgele seçilen
          ve bu   de˘ gi¸sik ¸sekilde olabilir. Bu 2 ki¸si seçildikten
               2                                         6 ki¸si; 6 sandalyeden olu¸san bir sıraya rastgele
          sonra; Ali, Tarık ve Mert tek ki¸si gibi dü¸sünülürse; 3  oturtuluyor. Ahmet ve Betül bu 16 ki¸siden ikisi ise;
          ki¸si 3! de˘ gi¸sik ¸sekilde ve Ali, Tarık ve Mert’de kendi
                                                         yan yana oturtulmu¸s olmaları olasılı˘ gı nedir? (U ˙ IMO -
          arasında 3! de˘ gi¸sik ¸sekilde oturaca˘ gından; istenen
                                                         1996)
                 7
          ¸ sekilde  3!3! durum olacaktır. Böylece; istenen
                 2
          olasılık

                           7
                           2  3!3!  =  1
                            10!    40
                            5!
          elde edilir.
                                                               1
                                                         Yanıt :  .
                                                               24
                    Bir sinema salonunda 12’¸ser koltukluk      1000 sayısının rastgele seçilen bir pozitif
          15 sıra bulunmaktadır ve koltuklar numaralanmı¸stır.  böleninin 5’in katı olma olasılı˘ gı kaçtır?
          Birbirinden habersiz bilet alan iki arkada¸sın arasında
                                                                          3 3
          tam bir ki¸sinin olma olasılı˘ gı nedir?                1000 = 2 5 oldu˘ gundan, pozitif
                                                         bölenlerinin sayısı 4 4 = 16’dır. Bunların kaç tanesinin
                                                         5’in katı oldu˘ gunu bulalım.

                                                                                  3 2
                                                                       1000 = 5  2 5
                                                                    3 2
                                                         oldu˘ gundan, 2 5 sayısının pozitif bölenlerinin sayısı
                                                         kadarı, 5’in katı olacaktır. Buna göre, 4 3 = 12 tanesi,
                                                         5’in katdır. O halde, istenen olasılık,
                 5
          Yanıt :  :                                                       12   3
                537                                                           =
                                                                           16   4
                                                         bulunur.
                    Bir tiyatro salonunda onar koltukluk
          on sıra bulunmaktadır ve koltuklar numaralanmı¸stır.
          Birbirinden habersiz bilet alan iki arkada¸sın           10 999  sayısının rastgele seçilmi¸s bir
          koltuklarının yan yana dü¸smesi olasılı˘ gı nedir? (UMO  pozitif böleninin 10 100  ’ün bir tam katı olması olasılı˘ gı
          - 2002)
                                                         nedir? (U ˙ IMO - 2000)







                1

          Yanıt :  :                                     Yanıt : 81 10 4    =10 = 81=100:
                                                                        6
                55
   302   303   304   305   306   307   308   309   310   311   312