Page 320 - 8_sf_Dahimatik
P. 320

˙
                                       ˙
                                            ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  319
                    4 özde¸s bilyeyi 5 ö˘ grenciye kaç farklı   Her biri birbirinin aynı olan 8 kalem;
                                                        9 silgi; 10 defter; 3 ö˘ grenciye her ö˘ grenciye her
          ¸ sekilde payla¸stırabiliriz?
                                                        birinden en az iki tane verilmesi ko¸sulu ile kaç
                                                        farklı ¸sekilde payla¸stırılır?

                                                                  Her çocuk her birinden 2’¸ser tane alınca
                                                        geriye; 2 kalem; 3 silgi ve 4 defter kalır.
                                                                               4

                                                            2 kalem üç ö˘ grenciye,  = 6 farklı ¸sekilde;
                                                                               5  2
                                                            3 silgi üç ö˘ grenciye,  = 10 farklı ¸sekilde;
                  4+5 1
                         8
          Yanıt :     =    = 70:                                              2
                 5 1     4                                                     6
                                                            4 defter üç ö˘ grenciye,  = 15 farklı ¸sekilde
                                                                               2
                                                        payla¸stırılır.
                                                        Böylece; 6 10 15 = 900 de˘ gi¸sik ¸sekilde payla¸stırıla-
                                                        bilir.
         Kısıtlamalı Da˘ gılımlar
         Not : Da˘gılımlarda ¸simdiye kadar sınırlamalar           Her biri birbirinin aynı olan 10 kalem; 11
         koymadık; yani bir ki¸sinin hiçbir ¸sey almadı˘gı durumlar  silgi; 8 defter; 3 ö˘ grenciye her ö˘ grenciye her birinden
         da hesaplandı. A¸sa˘gıdaki sorularda görüldü˘gü gibi  en az iki tane verilmesi ko¸sulu ile kaç farklı ¸sekilde
         kısıtlamalara dikkat edilmesi gerekir.          payla¸stırılır?






                 7 özde¸s bilyeyi, her ö˘ grenci EN AZ 1
           ˙
          BILYE ALMAK KO¸SULUYLA, 5 ö˘ grenciye kaç
          farklı ¸sekilde payla¸stırabiliriz?            Yanıt : 15 21 6 = 1890:

                   Öncelikle her ö˘ grencinin 1 bilye aldı˘ gını
          garanti etmek için, herbirine birer bilye veririz. Bu
          durumda, elimizde sadece                                 ˙ Iki çocuk birlikte 10 menek¸se; 15 lale;
                            7   5 = 2                    14 karanfil topladı. Her çocu˘ ga; her çiçekten en az
                                                         3’er tane dü¸smek üzere; tüm çiçekler kaç farklı ¸sekilde
          bilyemiz kalır. Yani, 2 bilyeyi 5 ö˘ grenciye kaç farklı
                                                         bölü¸stürülür? (UAMO - 1998)
          ¸ sekilde payla¸stırabilece˘ gimizi bulmamız yeterlidir. Bu
          ise,
                                    6!
                     2+5 1  =  6  =    = 15
                      5 1     4    2!4!
          olarak bulunur.


                                                         Yanıt : 450.

                    14 özde¸s karanfil, her ö˘ gretmene EN
                       ˙
          AZ 2 KARANFIL VERMEK KO¸SULUYLA, 5
                                                                   5 aynı kalem; 7 aynı defter ve 9 aynı silgi
          ö˘ gretmene kaç farklı ¸sekilde verilebilir?
                                                         iki çocuk arasında kaç farklı ¸sekilde payla¸stırılabilir?
                                                         (UAMO - 2005)





                                            8!
          Yanıt : 14   2 5 = 4 karanfil, 5 ö˘ gretmene,  = 70
                                           4!4!
          farklı ¸sekilde da˘ gıtılabilir?               Yanıt : 6 8 10 = 480:
   315   316   317   318   319   320   321   322   323   324   325