Page 336 - 8_sf_Dahimatik
P. 336

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  335
                    511 999:::999 sayısının 1999’e tam          100 tane 1 ve 99 tane 0’dan olu¸san 199
                       |  {z  }
                        n tane                          basamaklı 10101010:::0101 sayısının asal olmadı˘ gını
          bölünebilmesi için n sayısı en küçük kaç olabilir?  gösteriniz.
                                                                 Verilen sayıyı çözümleyelim.
                                                        10101010:::0101 = 1 + 100 + 10000 +       + 100:::00
                                                                                   4
                                                                              2
                                                                       = 1 + 10 + 10 +       + 10 200
                                                                                    2
                                                                       = 1 + 100 + 100 +       + 100 100
                                                        ¸ seklinde yazabiliriz.
                                                                                     a n+1    1
                                                                        2
                                                                                 n
                                                                1 + a + a +       + a =
                                                                                      a   1
                                                        oldu˘ gunu hatırlayınız. Buna göre,
          Yanıt : 27.                                                       100 101    1  10 202    1
                                                            10101010:::0101 =         =
                                                                              100   1      99
                                                                               101        101
                                                                             10     1  10   + 1
                                                                          =
                                                                                     99
                                                        ¸ seklinde yazabiliriz.

                                                              n
                                                             a   1 = (a   1) a n 1  + a n 2  +       + 1
                                                        ve n tek iken,

                                                              n
                                                             a + 1 = (a + 1) a n 1    a n 2  +       + 1
                                                        oldu˘ gu hatırlanırsa,
                 Bir do˘ gal sayının karesi olan ve ilk 9             10 101    1     10 101  + 1
          basama˘ gı 9 olan 20 basamaklı kaç sayı vardır?
                                                                             99
                                                        de˘ geri
                   ˙ Ilk 9 basama˘ gı 9 olan en küçük sayı,     100  99            100    99
                                              ˙
          10 20    10 11  en büyük sayı ise 10 20    1 ’dir. Istenilen  = 9 10  +10 +       +1 11 10    10 +       +1
          sayılar bu iki sayının arasında olmalıdır. ¸Simdi, bu iki     100  99  9 11  100  99

                                                          = 10  +10   +       + 1  10    10  +       + 1
          sayı arasında tamkare olan sayıları bulalım.
                            10   2  20                  elde edilir. Yani, 10101010:::0101 asal de˘ gildir.
                          10    = 10
          oldu˘ gundan, istenen sayılar 10 10    1 sayısının
          karesinden büyük olamaz. Di˘ ger taraftan,
                                                                   101 tane 1 ve 100 tane 0’dan olu¸san 201
                    10     2   20       10
                  10    5  = 10     10 10  + 25
                                                         basamaklı 10101010:::0101 sayısının asal olmadı˘ gını
                           = 10 20    10 11  + 25        gösteriniz.
                           > 10 20    10 11
          oldu˘ gundan,
                  10     2     10     2     10     2
                10    1  ;   10    2  ;   10    3  ;
                  10     2     10     2                                   n+1
                10    4  ;   10    5                     Yanıt : n tek ise, 10    1 sayısının 99’a
                                                         bölünebildi˘ gini kullanınız.
                                          10     2
          sayıları belirtilen aralıktadır. Acaba, 10    6  sayısı
          da istenen aralıkta mıdır?
                  10    2    20      10                            101; 10101; 1010101; :::; 10101:::101
               10     6  = 10    12 10  + 36                                           |   {z   }
                                                                                         100 tane 1
                         = 10 20    10 11    2 10 10  + 36  dizisinde kaç tane asal sayı vardır? (UMO - 1993)
                         < 10 20    10 11
          oldu˘ gundan,
                              10     2
                            10    6
          sayısı bu aralı˘ gın dı¸sındadır. O halde istenen ¸sekilde 5  Yanıt : 1 (Sadece 101).
          sayı vardır.
   331   332   333   334   335   336   337   338   339   340   341