Page 342 - 8_sf_Dahimatik
P. 342

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  341
          Aritmetik, Geometrik ve Harmonik                      a; b; c pozitif reel sayıları için, abc = 4
          Ortalamalar Arasındaki E¸sitsizlikler         oldu˘ guna göre,
                                                                         1   2    3
                                                                           +   +
                                                                         a   3b   4c
                                         
           F Ortalamalar ve E¸sitsizlikleri F           ifadesinin alabilece˘ gi en küçük de˘ ger kaçtır?

          F Aritmetik Ortalama : a 1 ; a 2 ; :::; a n sayılarının arit-  A.O.   G.O. e¸sitsizli˘ ginden,
          metik ortalaması,                                       1   2    3
                                                                                   3 1 2 3
                        a 1 + a 2 +       + a n                    +    +         r
                                                                  a   3b  4c


                               n                                      3             a 3b 4c
          biçimindedir.                                                           r   1
          F Geometrik Ortalama : a 1 ; a 2 ;       ; a n sayılarının           =   3
                                                                                    2abc
          geometrik ortalaması,
                         p                              olur. abc = 4 oldu˘ gu da kullanılırsa,
                         n
                           a 1 a 2 a 3       a n                                  r
                                                                   1    2   3     3 1   3
          biçimindedir.                                              +    +      3    =
                                                                   a   3b   4c      8   2
          F Harmonik Ortalama : a 1 ; a 2 ;       ; a n sayılarının
                                                        bulunur. Yani, verilen ifadenin alabilece˘ gi en küçük
          harmonik ortalaması,                               3
                               n                        de˘ ger  ’dir.
                        1   1         1                      2
                          +    +       +                            1   2    3    3=2   1
                       a 1  a 2      a n                              =    =   =      =
                                                                    a   3b   4c    3    2
          biçimindedir.
                                                        için, e¸sitlik sa˘ glanır. Buna göre,
          Pozitif sayıların, bu ortalamalar arasında                          4         3
                                                                    a = 2; b =   ve c =
                       A.O.   G.O.   H.O.                                     3         2
          e¸sitsizli˘ gi vardır.  Herhangi ikisinin e¸sitli˘ gi durumu,  için e¸sitlik sa˘ glanır.
          sadece,
                       a 1 = a 2 =       = a n
          durumunda mümkündür. Bu e¸sitsizlik bir çok olimpiyat
          probleminde kolayca çözüme ula¸smamızı sa˘ glar.
          Örne˘ gin, a; b; c pozitif sayıları için
                  a + b + c  p          3
                             3
                              abc
                     3              1   1   1
                                      +   +
                                    a   b   c
          yazılır. E¸sitlik durumu a = b = c için sa˘ glanır.
                                                                   a; b, c ve d pozitif sayıları için, abcd = 4
                                                         oldu˘ guna göre,
                                                                       1   1    2   3
                                                                        +    +    +
                                                                       a   2b  3c   4d
                                                         ifadesinin alabilece˘ gi en küçük de˘ ger kaçtır?





                 a; b pozitif reel sayıları için, ab = 8 ise,
          a + b en küçük kaç olabilir?

                   A.O. G.O. e¸sitsizli˘ gine göre,
                     a + b  p     p     p
                             ab =   8 = 2 2
                      2
          yazılabilir. O halde,
                                  p
                          a + b   4 2
                                    p                    Yanıt : 2.
          bulunur. Yani, en küçük de˘ geri 4 2 olur.
   337   338   339   340   341   342   343   344   345   346   347