Page 363 - 8_sf_Dahimatik
P. 363

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
         362                       DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                     Üçgenlerde E¸slik                          A¸sa˘ gıdaki ABC üçgeninde
                                                                         jABj =   jDCj ;
                                
                                                                         b
           F Üçgenlerde E¸slik F                                     m(CBA)    = 32 ;

                                                                     m(BAD)    = 42
                                                                         b
          Üçgenler arasında yapılan bire-bir e¸slemede kar¸sılıklı
                                                         oldu˘ guna göre, m(DCA) açısı kaç derecedir?
                                                                          b
          iki kenarı ile bu iki kenarın arasındaki açıları e¸s olan
          üçgenlere e¸s üçgenler denir. Bu tanıma K.A.K. e¸slik            A
          tanımı denir. E¸slik = sembolüyle gösterilir.

                                                                        42 o
                                                                32 o                          C
                                                             B         D


          Herhangi iki üçgenin e¸s oldu˘ gunu, yukarıdaki tanımla
          birlikte a¸sa˘ gıdaki teoremlere göre de ifade edebiliriz.
          1. Kenar-Kenar-Kenar E¸slik Teoremi                              A
          Üçgenler arasında yapılan bire-bir e¸slemede kar¸sılıklı
          kenar uzunlukları e¸sit olan üçgenler birbirine e¸stir.            o
          2. Açı-Kenar-Açı E¸slik Teoremi                         x    42 o 32
          Üçgenler arasında yapılan bire-bir e¸slemede iki¸ser
          açıları e¸s ve bu açılar arasındaki kenar uzunlu˘ gu e¸sit
          olan üçgenler birbirine e¸stir.                      32 o     74 o  74 o
                                                           B   x - y  D    y    E      x - y   C


                                                         [DC] kenarı üzerinde,
                 (UMO 2009)
                              A                                          jADj = jAEj
                                      AB   AC
                             70
                               10                        olacak ¸sekilde bir E noktası alalım. Bu durumda,
                                     ise x=?
                                                               m(AED) = 74 ve m(DAE) = 32
                                                                    b
                                                                                     b
                               D                         olur. Buradan,
                                       10                          m(AEB) = m(BAE) = 74
                                                                                  b
                                                                       b
                 B    x                 40  C           oldu˘ gundan, ABE ikizkenar üçgendir.
                                                              jDEj = y ve jABj = jBEj = jDCj = x
                   jABj = jACj oldu˘ gundan, ADC
                                                        denilirse,
          üçgenine e¸s AED üçgenini çizebiliriz. Bu durumda,
          jAEj = jADj ve m(EAD) = 60 oldu˘ gundan, AED               jBDj = jECj = x   y

                            b
          e¸skenar üçgen olur. Böylece, jBEj = jEDj elde edilir.
                                                        olur. Böylece,


               m(BED) = 360   (160 + 60 ) = 140                    8

                   b
                                                                          jBDj = jECj
                                                                   <
          oldu˘ gundan, m(EBD) = m(EDB) = 20 elde edilir.                 jADj = jEAj

                                   b
                         b
          Sonuç olarak,                                            :  m(BDA) = m(CEA)
                                                                          b
                                                                                     b

                  x = 180   (80 + 50 + 30) = 20         oldu˘ gundan, K.A.K e¸slik tanımından,
          bulunur.                                                      ABD = ACE

                              A                         olur. Kar¸sılıklı açıların e¸sli˘ ginden,
                            10 60  10                                   m(ECA) = 32
                                                                            b
                                                        elde edilir.
                          160  60  60  D
                           E
                                        10
                     10
                 B    x                  40  C
   358   359   360   361   362   363   364   365   366   367   368