Page 368 - 8_sf_Dahimatik
P. 368

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                  367
                           Yamuk                                (U ˙ IMO 1999)
                                                        Bir e¸skenar üçgenin kenarları, kö¸seleri üçgenin
                                                        çevrel çemberi üzerinde bulunan, tabanı ise bu
           F Yamuk ve Alanı F
                                                        çemberin çapı olan bir yamu˘ gun üç kenarına
                                                        paraleldir. Üçgenin alanının, yamu˘ gun alanına
          Sadece iki kenarı birbirine paralel olan dörtgene yamuk
                                                        oranı nedir?
          denir.
                       D              C
                                                         ¸ Sekildeki gibi KLMN yamu˘ gunu ve ABC e¸skenar
                   E                      F             üçgenini çizebiliriz. Çemberin merkeziyle, yamu˘ gun
                           Orta taban                   kö¸selerini birle¸stirelim. Bu durumda, KLMN
                         h
                                                        yamu˘ gunun kenarları r olan üç e¸skenar üçgenden
               A                              B         olu¸stu˘ gunu görürüz. Böylece,
                        H
                                                                                     p
                                                                                    2
                                                                                   r   3
          Yamu˘ gun alanı,  ortataban jEFj ile yüksekli˘ gin         A (KLMN) = 3
          çarpımına e¸sittir. Yani,                                                  4
                                                        bulunur. Di˘ ger yandan, ABC e¸skenar üçgeninin bir
                               jABj + jDCj
                  A (ABCD) =                 h          kenarını da, merkezden [BC] kenarına dik indirerek
                                    2                   olu¸sturaca˘ gımız 30-60-90 üçgeninden bulabiliriz. Buna
          ile bulunur.                                  göre,
                                                                                 p
                                                                         jBCj = r 3
                                                        bulunur. Böylece,
                 (UMO 1993)                                                  p   p
                                                                           (r 3) 2  3  3  2  p
          Verilenlere göre jEFj =?                              A (ABC) =      4    =  4 r  3
                                                        bulunur. Sonuç olarak,
                                                                                    p
                                                                                  r 2  3
                                                                                3
                                                                    A (ABC)         4
                                                                              =        = 1
                                                                  A (KLMN)       3  p
                                                                                  r 2  3
                                                                                 4
                                                        olur.
                   E noktasından, AD’ye [EK] paralelinin
          ve CB’ye paralel [EM] paralelini çizelim.                         A
                    m(A) = 180   138 = 42                         K                    N


          oldu˘ gundan, paralellikten m(EKF)=42 ;

                                    b
          m(EMF)=48 olur. Böylece, EKM üçgeninde,                         r      r     r

              c
                                                                   r

          m(KEM) = 90 oldu˘ gu görülür. Di˘ ger taraftan                       o
              b
          paralellikten, kenarları a cinsinden ¸sekildeki gibi  L  60 o  60 o 60  60 o  60 o  M
          yazabiliriz. Böylece, [EF] ; KEM dik üçgeninde                           r
          dik kö¸seye ait kenarortaydır ve e¸sit ayırdı˘ gı parçalara  60 o        30 o
          e¸sittir. Yani, jEFj = jKFj = a bulunur.              B                        C
                       D    a  E  a                                         H    r  3
                           o          C
                         138                                                      2
                  o      o            o      o
                 42     42          48      48
              A                                B
                   a  K   a    F  a   M    a
   363   364   365   366   367   368   369   370   371   372   373