Page 49 - 8_sf_Dahimatik
P. 49

˙
                                                                    ˙
                                       ˙
         48                        DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                    1; 2; 3; 4; :::; 19999 sonlu dizisinin      Alp tahtaya 4, Ege tahtaya 1 sayısını
                                                         yazıyor. Sonra Alp ve Ege sırayla, di˘ gerinin son
          ardı¸sık kaç teriminin toplamı 13678’dir?
                                                         yazdı˘ gı sayıdan, kendisinin son yazdı˘ gı sayıyı
                                                         çıkardı˘ gında elde etti˘ gi sayıyı yazıyor. Alp ve
                                                         Ege tahtaya toplam 50’¸ser sayı yazdıklarına göre,
                                                         tahtadaki tüm sayıların toplamı ne olur?



          (UAMO - 1999)                                  Tahtaya yazılan sayılar a¸sa˘ gıdaki gibi olacaktır.
                                                           Alp - Ege - Alp - Ege - Alp - Ege - Alp - Ege ....
          Yanıt : 7.
                                                           4   1     3   4      1  3     4   1 ....
                                                        Görüldü˘ gü gibi, Alp ve Ege 3’er sayı yazdıktan sonra,
                                                        ilk ba¸sta yazdıkları sayıya dönüyorlar. Yani,
                                                                       4; 1;  3;  4;  1; 3
                                                         sayıları sürekli tekrar edecek. Toplam 100 sayı
                                                         yazılaca˘ gından ve
                                                                          6 16 = 96
                 50 yapraklı bir kitabın sayfaları
                                                         oldu˘ gundan, bu altı sayı 16 kez yazılacaktır. En son
                         1,2,3,... ,99,100
                                                         olarak da, dört sayı
          sayıları ile numaralandırılmı¸stır. Bu kitaptan
                                                                          4; 1;  3;  4
          bir kaç yaprak koparılıp atıldıktan sonra; geriye
          kalan sayfaların numaralar toplamı 4946 olmu¸stur.  olacaktır. Buna göre, tahtadaki tüm sayıların toplamı :
          Bu durumda; en fazla kaç yaprak koparılmı¸stır?  16 (4 + 1   3   4   1 + 3) + (4 + 1   3   4) =  2
          (UAMO - 2002)
                                                        bulunur.


                   1 + 2 +       + 99 + 100 = 5050
          oldu˘ gundan, koparılmı¸s sayfaların numaralar toplamı
                        5050   4946 = 104
          ’tür. n numaralı yapra˘ gın sayfa numaralarının toplamı
                      (2n   1) + 2n = 4n   1
          ’dir. Bundan dolayı, k tane yaprak koparılmı¸ssa,
          onların sayfa numaraları toplamı,
                                                                   Yukarıdaki örne˘ ge göre, Ege’nin tahtaya
                 (4n 1   1) + (4n 2   1) +       + (4n k   1)
                                                         yazdı˘ gı 29’uncu sayı kaçtır?
              = 4 (n 1 + n 2 +       + n k )   k
          ¸ seklinde olur.
                  4 (n 1 + n 2 +       + n k )   k = 104
          e¸sitli˘ ginin sa˘ glanması için, k’nın 4’e bölünmesi gerekir.
          Fakat, k   8 olamaz, çünkü
           4 (1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8)   8 = 136 > 104
          olur.
          k = 4 durumuna bir örnek verelim : 1., 2., 3. ve 21.
          yapraklar koparılmı¸ssa, sayfa numaraları toplamı :
            (1 + 2) + (3 + 4) + (5 + 6) + (41 + 42) = 104
          olur.




                                                         Yanıt :  4.
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54