Page 51 - 8_sf_Dahimatik
P. 51

˙
                                       ˙
                                                                    ˙
         50                        DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                    6 + 13 + 20 +       + 1994 + 2001           1000’den küçük olan ve 2 veya daha
          ifadesinin ba¸sından en az kaç terimi attı˘ gımız zaman;  fazla ardı¸sık pozitif tamsayının toplamı olarak
          kalan terimlerin toplamı 17’ye bölünür? (U ˙ IMO - 2001)  yazılamayan kaç pozitif tamsayı vardır? (UMO
                                                         2006)
                                                                    k
                                                                   2 formunda, 1000’den küçük sayıları
                                                         yazarsak, 1; 2; 4; 8; 16; 32; 64; 128; 256 ve 512 olur.
                                                        Bunların sayısı da 10 tanedir.


          Yanıt : 12.

                    n tane pozitif ardı¸sık sayının toplamı        Ardı¸sık sayıların toplamı olarak
          1000 oldu˘ guna göre; n’nin alabilece˘ gi de˘ gerleri  yazılamayan dört basamaklı en küçük do˘ gal sayı
          bulunuz.                                       kaçtır?









          Yanıt : 1; 5; 16; 25:                          Yanıt : 2 10  = 1024:




                 16 sayısı 1’den fazla ardı¸sık pozitif
          tamsayıların toplamı ¸seklinde yazılabilir mi?

                    n tane ardı¸sık sayının toplamı
               (m + 1) + (m + 2) +       + (m + n) = 16
          olsun.                                                A kümesi toplamı 2m olan m tane ardı¸sık
                         2m + n + 1                      sayıdan ve B kümesi de toplamı m olan 2m tane
                       n            = 16
                              2                          ardı¸sık sayıdan olu¸smaktadır. A ve B kümelerinin
          oldu˘ gundan,                                  en büyük elemanlarının arasındaki fark 5 ise m
                                                         kaçtır?
                       n  (2m + n + 1) = 32
          olur. Sol tarafta bir tek ve bir de çift çarpan vardır. Sa˘ g  m pozitif tamsayı olmak üzere,
          taraf ise 1’den büyük iki tek ve çift sayının çarpımı                 m(2a + m + 1)
          olarak yazılamaz. O halde, bu denklemin çözümü  (a + 1) +       + (a + m) =         = 2m
          yoktur. Yani, 16, ardı¸sık pozitif tamsayıların toplamı                     2
                                                         e¸sitli˘ ginde, m’yi sadele¸stirip, düzenlersek,
          ¸ seklinde yazılamaz.
                                                                          m = 3   2a
                                                         olur. Di˘ ger yandan,
                                                          (b + 1) +       + (b + 2m) = m(2b + 2m + 1) = m
                                                         e¸sitli˘ ginden de m =  b elde edilir. Bu iki denkleme
           F Ardı¸sık Say. Toplamı Olmayan Sayılar F
                                                         göre a ve b’nin negatif olması gerekti˘ gi görülür. A ve
                                                         B kümelerinin en büyük elemanlarının arasındaki fark
                                                         5 ise,
                          1; 2; 4; 8; 16; 32
                                                               (b + 2m)   (a + m) = b   a + m = 5
              k
          gibi 2 biçimindeki sayılar, iki veya daha fazla ardı¸sık  e¸sitli˘ ginde m =  b yazılırsa; a =  5 bulunur.
          sayının toplamı olarak yazılamazlar.           Buradan,
                                                                 m = 3   2a = 3   2 ( 5) = 13
                                                         olur.
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56