Page 58 - 8_sf_Dahimatik
P. 58

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                   57
                    A¸sa˘ gıdaki sayıları sıralayınız.          A¸sa˘ gıdaki sayıları sıralayınız.
                          34 23 13 7                               100          101           1
                            ;  ;  ;                         a =         ; b =        ve c =
                          43 32 16 10                             99 101      100 102        101
                                                                  Üç sayının da paydasını e¸sit olacak ¸sekilde
                                                        geni¸sletirsek,
                                                                                 2
                                                                              100  102
                                                                   a  =                 ;
                                                                           99 100 101 102
                                                                              99 101 2
                                                                   b  =                 ;
                                                                           99 100 101 102
                7    23  34   13
          Yanıt :  <   <    <   :                                            99 100 102
                10   32  43   16                                   c =
                                                                           99 100 101 102
                                                        olur. Buna göre, payı en büyük olan en küçük olacaktır.
                                                                                2
                                                                   2
                                                                100  102 > 99 101 > 99 100 102
                                                        oldu˘ gundan, a < b < c olur.




                                         
           F Ardı¸sık Iki Sayının Çarpımı F
                    ˙

          Ardı¸sık iki tek veya iki çift sayının çarpımı, bu
          iki sayının aralarındaki sayının karesinden 1 eksiktir.
          Örne˘ gin,                                                       2n   11
                       2
              3 5 + 1 = 4 ;                                                 n   3
              4 6 + 1 = 5 2                             do˘ gal sayı olacak ¸sekilde kaç n tamsayısı vardır?
          gibi.
          Bunu ¸su ¸sekilde kolayca görebiliriz. Gerçekten,       Verilen ifadeyi a¸sa˘ gıdaki gibi yazalım.
                                           2
                                2
             (2n + 1) (2n   1) = 4n   1 < (2n) = 4n 2            2n   11     2 (n   3)   5
                                                                         =
          ve                                                      n   3         n   3
                                                 2
                              2
                                       2
           (2n)(2n+2) = 4n+4n < (2n+1) = 4n+4n +1                        =   2 (n   3)     5
                           2
          sa˘ glanır. Örne˘ gin, 100 > 99 101.                                 n   3   n   3
                                                                                  5
                                                                         = 2         :
                                                                                n   3
                                                        Son ifadeden görüldü˘ gü gibi, sonucun bir do˘ gal sayı
                                                        olabilmesi için,
                                                                              5
                                                                            n   3
                                                        kesirinin 2’den büyük olmayan bir tamsayı olması
                                                        gerekir.
                                                        Buna göre, n   3 de˘ geri 5,  5 veya  1 olabilir.
                 A¸sa˘ gıdaki sayıları sıralayınız.             n   3 = 5 ise, n = 8;
                1             1               1                 n   3 =  5 ise, n =  2;
          a=          ; b=          ve c=                       n   3 =  1 ise n = 2
                2
            2011  2013   2010 2012 2    2010 2011 2013
                                                        bulunur. O halde, istenen ¸sekilde 3 tamsayı vardır.
                   Yukarıdaki özelli˘ gi kullanalım.
              2
          2011 > 2010 2012 ise
                         2
                     2011  2013 > 2010 2012 2
              2
          2012 > 2011 2013 ise,
                            2
                   2010 2012 > 2010 2011 2013
          oldu˘ gundan, a < b < c olur.
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63