Page 75 - 8_sf_Dahimatik
P. 75

˙
                                            ˙
                                                                    ˙
         74                        DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım            M.Özdemir
                        ˙
         Kümeler ve Içerme-Dı¸sarma Prensibi                    1000’den küçük pozitif tamsayılardan kaçı
                                                         bir tamkaredir ama bir tamküp de˘ gildir?
                                                  
           F Kümelerin Birle¸simi, Kesi¸simi ve Farkı F

                                                                                2
                                                                          2
                                                                       2
          ˙ Iyi tanımlı nesneler toplulu˘ guna küme denir. A ve B     1 ; 2 ; :::; 31 = 961;
          kümeleri verilsin, bu iki kümenin birle¸simi, kesi¸simi ve
                                                         oldu˘ gundan 1000’den küçük sayıların 31’i tamka-
          farkı a¸sa˘ gıdaki ¸sekilde tanımlanır.
                                                         redir. Fakat, bunlardan tamküp olanları çıkarmalıyız.
              Birle¸simi, A veya B’nin elemanı olan elemanları
                                                         Yani, hem tamkare hem de tamküp olanların sayısını
          ifade eder.
                                                         bulmalıyız ki, bu bir sayının altıncı kuvveti olan
                  A [ B = fx : x 2 A veya x 2 Bg         1000’den küçük sayıları bulmak demektir. Bunlar da,
                                                                            6
                                                                              6
          ile gösterilir.                                                  1 ; 2 ; 3 6
              Kesi¸simi hem A hem de B’nin elemanı olan ele-
                                                         sayılarıdır. O halde, yanıt
          manlarını ifade eder.
                                                                         31   3 = 28
                   A \ B = fx : x 2 A ve x 2 Bg
                                                         bulunur.
          ile gösterilir. A ve B kümelerinin ortak elemanları
          yoksa; bu kümelere ayrık kümeler denir.
              Farkı ise, bir kümenin elemanı olup di˘ gerinin ele-
          manı olmayan elemanları ifade eder.
                   AnB = fx : x 2 A ve x =2 Bg
                                                                   2013’ten küçük pozitif tamsayılardan
          ile tanımlanır.                                kaçı bir tamkaredir ama bir tamküp de˘ gildir?
              Bir A kümesinin eleman sayısı s (A) ile gösterilir.


                 25’den küçük 2’ye bölünen sayıların
          kümesine A, 5’e bölünen sayıların kümesine de B
          diyelim. Buna göre,                            Yanıt : 44   3 = 41:
                 A [ B; A \ B; AnB ve BnA

          kümelerinin neyi ifade etti˘ gini ve elemanlarını
          bulunuz.

                                                                                                  
                                                            ˙
                                                                         ˙
                                                                     ˙
          A [ B : 25’den küçük 2 veya 5’e bölünen sayıların  F Iki Küme Için Içerme-Dı¸sarma Prensibi F

          kümesini ifade eder.
                            A [ B =
             f2; 4; 5; 6; 8; 10; 12; 14; 15; 16; 18; 20; 22; 24g :
          A \ B : 25’den küçük 2 ve 5’e bölünen sayıların
          kümesini ifade eder;
                        A \ B = f10; 20g :
          AnB : 25’den küçük 2’ye bölünen, fakat 5’e
          bölünmeyen sayıların kümesini ifade eder.      Kesi¸sen iki kümenin eleman sayılarını toplarsak, ortak
               AnB = f2; 4; 6; 8; 12; 14; 16; 18; 22; 24g :  olan yani kesi¸sen elemanlarını iki kez hesaba katmı¸s
                                                         oluruz. Bu nedenle iki kümenin birle¸simindeki eleman
          BnA : 25’den küçük 5’e bölünen, fakat 2’ye
                                                         sayısını, kümelerin eleman sayıları toplamından, ke-
          bölünmeyen sayıların kümesini ifade eder. Bu küme
                                                         si¸simdeki eleman sayısını çıkararak buluruz. Bu pren-
          de,
                                                                        ˙
                                                         sibe, iki küme için Içerme-Dı¸sarma Prensibi denir ve
                         BnA = f5; 15g
                                                              s (A [ B) = s (A) + s (B)   s (A \ B)
          olur.
                                                         ¸ seklinde tanımlanır.
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80