Page 76 - 8_sf_Dahimatik
P. 76

˙
                                       ˙
                                                                    ˙
                                   DAHIMATIK - Matematik Yarı¸smalarına Ilk Adım                   75
                 Bir sınıfta, matematik dersinden               1’den 1000’e kadar olan sayılardan kaç
          geçenlerin sayısı, fen bilgisi dersinden geçenlerin  tanesi 3, 5 veya 7 ile tam bölünür?
          sayısından 5 eksik, hem matematik hem de fen
          bilgisi dersinden geçenlerin sayısından 15 fazladır.    1’den 1000’e kadar olan sayıların, 3, 5 ve
          Matematik veya fen bilgisi dersinden geçen 25 ki¸si  7’ye bölünenlerin sayısını bulalım.
          varsa, sadece matematikten geçen kaç ki¸si vardır?                    5         7
                                                                1000  3    1000      1000
                    Matematik dersinden geçenlerin sayısı x         333        200        142
                                                                  1          0         6
          olsun. Bu durumda, fen bilgisi dersinden geçenlerin
          sayısı x + 5; hem matematik hem de fen bilgisi  oldu˘ gundan, 333 tanesi 3’e; 200 tanesi 5’e; 142
          dersinden geçenlerin sayısıda x   15 olacaktır. Buna  tanesi ise 7’ye bölünür. Bunun yanında;
          göre,                                                                 21         35
                                                              1000  15    1000        1000
           s (M) = x; s (F) = x + 15; s (M \ F) = x   15
                                                                    66         47          28
          yazılabilir. Matematik veya fen bilgisi dersinden geçen  10      13           2
          25 ki¸si varsa,
                                                        oldu˘ gundan, 3 ve 5’e bölünenlerin sayısı 66; 3 ve 7’ye
                         s (M [ F) = 25                 bölünenlerin sayısı 47 ve 5 ve 7’ye bölünenlerin sayısı
                                                        28’dir. Son olarak; 3; 5 ve 7’ye bölünenlerin sayısı;
          olur. Böylece,
                                                                          1000 105
            s (M [ F) = s (M) + s (F)   s (M \ F)
                                                                               9
                   25 = x + (x + 5)   (x   15) = x + 20
                                                                            55
          denkleminden
                                                        oldu˘ gundan, 3; 5 veya 7’ye bölünenlerin sayısı
                             x = 5
                                                            333 + 200 + 142   66   47   28 + 9 = 543
          bulunur.
                                                        bulunur.



                                                   
           F Üç Küme Için Içerme Dı¸sarma Prensibi F
                      ˙
                          ˙

                                                                Bir tamsayının karesi yada küpü
                                                        olmayan sayılar sırasıyla yazılarak elde edilen
                                                        2; 3; 5; 6; 7; 10; ::: sayı dizisinin 1601’inci terimi
                                                        kaçtır?

                                                                  1 ile 1601 arasında;
                                                                         2
                                                             2
                                                                2
                                                                   2
                                                            1 ; 2 ; 3 ; :::; 40 tamkareleri vardır. Bunların
                                                        sayısı 40’dır.
                                                                   3
                                                                3
                                                             3
                                                                         3
          A; B ve C kümelerinin eleman sayıları arasında;   1 ; 2 ; 3 ; :::; 11 = 1331 tamküpleri vardır ve
                                                        bunların sayısı da 11’dir.
          s (A [ B [ C) = s (A) + s (B) + s (C)              6  6  6
                                                            1 ; 2 ; 3 altıncı kuvvetleri vardır. Bunların sayısı
                        s (A \ B)   s (A \ C)   s (B \ C)  da 3’tür. Bu sayılar hem tamkareler hem de tamküpler
                      + s (A \ B \ C)                   hesaplanırken sayılmı¸stır.
                                                        O halde;
          e¸sitli˘ gi vardır.
                                                                  1601 + (40 + 11   3) = 1649
                                                        olur.
                                                                            2
                                                                          41 = 1681
                                                        oldu˘ gundan; tamkare ve tamküpler çıktıktan sonra
                                                        ba¸ska bir tamkare daha olamaz ve 1601’inci terim 1649
                                                        olur.
   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81