Page 107 - og_2_olimpiyat
P. 107

Örnek       2
             24        x + bx + c = 0 denkleminin her iki kökü de tam sayı olup, b + c = 306 ise, bu köklerden
                       küçük olanı kaç farklı değer alabilir?
                                                                                       (UİMO - 2005)      4. Bölüm


                       A) 1           B)2             C) 3          D) Sonsuz çoklukta        E) Hiçbiri








            Çözüm      Denklemin kökleri x  ve x  olmak üzere kökler toplamı x  + x  = -b ve kökler çarpımı x  . x  = c dir.
                                       1
                                                                                             2
                                                                      2
                                           2
                                                                   1
                                                                                          1
                       Buna göre -x  - x  + x  . x  = 306 eşitliğinden (küçük kök x  alalım) köklerden küçük olanı
                                  1  2   1  2                        1
                                               x +  306                    307
                       x  . (x  - 1) = 306 + x  den  x =  2   eşitliğini sağlar.  x =+   eşitliğinin sağlanması için
                                                                       1
                        1  2           2     1   x −  1              1    x −  1
                                                  2
                                                                           2
                       (307 asal sayı olduğundan) ya x  - 1 = -1 ya da x  - 1 = 307 olmalıdır. Sonuç olarak, (-306, 0)
                                                 2             2
                       ve (2, 308) biçimindeki (x  , x ) ikililer için denklemin köklerinden küçük olanı (-306 ve 2) 2 farklı
                                           1  2
                       değer alabilir.                                                                    2. ve 3. Dereceden Denklemler-Eşitsizlikler
                                                                                            Cevap: B
            Örnek
                                  2
                                      2
                         2
             25        2x  - 5x + p  + q  = 0 denkleminin, kökleri p ve q olduğuna göre, diskriminantı kaç-
                       tır?
                                                                                        (ÖYS - 1989)
                       A) 17               B) 9              C) 1               D) 0              E) –1

                                                             2
            Çözüm      Denklemden hareketle kökler çarpımı p  .  q =   p +  q 2  olur. Bu durumda içler dışlar çarpımı ile
                                                              2
                                                           2
                                                                         2
                                                       2
                               2
                       2  .  p  .  q = p + q  elde edilir. Buna göre  p  + q  - 2 . p . q = (p - q)  = 0 dan p - q = 0 ve p = q olur.
                                   2
                       p = q olması köklerin eşit olduğu bir denklemi gösterdiğine göre denklemin diskriminantı ∆ = 0 dır.
                                                                                            Cevap: D
            Örnek
                                         2
             26        Rasyonel katsayılı, x  + bx + c = 0 denkleminin köklerinden biri ñ5 - 2 olduğuna göre
                       b . c çarpımı kaçtır?







                                                             −+ ∆         −− ∆
                                                              b
                                                                           b
                       Denklemin katsayıları rasyonel olup kökler  x =  ve x =   işlemleri ile bulunduğu-
            Çözüm                                         1    2 a     2    2 a
                       nu biliyorsun. Buna göre, ñ5 - 2 kökündeki ñ5 değeri, işlemde bulunan ∓ ∅ ñ∆ ile elde edilebileceği
                       için denklemin diğer kökü de -ñ5 - 2 olmalıdır. Bu durumda denklemin kökler toplamı
                       ñ5 - 2 - ñ5 - 2 = -4 ve kökler çarpımı (ñ5 - 2) (-ñ5 - 2) = - 5 + 4 = -1 olduğu için denklem

                       x  + 4x - 1 = 0 biçiminde olup b = 4 ve c = -1 den b . c = -4 tür.
                        2

                                                                                      ALTIN NOKTA   107
   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112