Page 113 - og_2_olimpiyat
P. 113

Örnek
                                     4
                         5
                                         3
                                              2
             38        3x  + (2m - 3)x  - x  + nx  + m - 2 = 0 denkleminin kökler toplamı 5 olduğuna göre
                       kökler çarpımı kaçtır?                                                             4. Bölüm



                       Denklemin kökler toplamı   − 2m  + 3   = 5 için - 2m + 3 = 15 den 2m = - 12 ve m = - 6 dır. Buna
            Çözüm
                                               3
                       göre kökler çarpımı   − m  + 2  den  8  tür.
                                          3      3


            Örnek       3    2
             39        x  - 2x - x + 1 = 0  denkleminin gerçel köklerinin küplerinin toplamı nedir?
                                                                                       (UMO - 2004)
                       A) -6              B) 2              C) 8              D) 11              E) Hiçbiri






            Çözüm      Köklerinin (nasıl anlaşıldığını bir kenarda tutuyorum) tümü reel olup  x  , x   ve x  olmak üzere   2. ve 3. Dereceden Denklemler-Eşitsizlikler
                                                                                      3
                                                                              1
                                                                                 2
                       x  + x  + x  = 2, x  . x   + x . x   + x  . x  = -1 ve x  . x  . x  = -1 dir.
                        1  2   3    1  2   1  3   2  3       1  2  3
                       Bu durumda (x  + x   + x )  = x  + x    + x  + 2(x  . x   + x  . x   + x  . x ) eşitliğinden
                                                    2
                                                        2
                                               2
                                           2
                                  1   2   3    1   2   3     1  2   1  3   2  3
                       2  = x  + x  + x  - 2 ve x  + x  + x  = 6 elde edilir. Her bir kök denklemi sağladığı için;
                        2
                                            2
                            2
                                                    2
                                                2
                                    2
                                2
                           1   2   3       1    2   3
                                                           x  3  - 2x  - x  + 1 = 0
                                                                 2
                                                            1    1   1
                                                           x  3  - 2x  - x  + 1 = 0
                                                                 2
                                                            2    2   2
                                                           x  3  - 2x  - x  + 1 = 0  eşitlikleri yazılabilir.
                                                                 2
                                                            3    3   3
                       Bu eşitliklerin toplamı ile x  + x  + x  - 2(x  + x  + x ) - (x  + x   + x ) + 3 = 0 elde edilir. Buna
                                            3
                                                              2
                                                                  2
                                                          2
                                                3
                                                    3
                                           1    2   3    1   2    3    1  2   3
                       göre, x  + x  + x  - 2.6 - 2 + 3 = 0 dan denklemin gerçel köklerinin küpleri toplamı
                                 3
                             3
                                     3
                            1   2   3
                       x  + x  + x  = 11 dir.
                            3
                        3
                                3
                        1   2   3
                                                                                            Cevap: D
            Örnek
                        50
             40        x  - 3x - 2 = 0 denkleminin kökleri x , x , x , . . . , x   olmak üzere,
                                                             3
                                                       1
                                                          2
                                                                    50
                       x  + x  50  + x  + . . . + x  50  toplamı kaça eşittir?
                        50
                                   50
                        1    2    3         50
                                                       50
                       Her bir kök denklemi sağladığı için;    x  - 3x  - 2 = 0
            Çözüm                                     1     1
                                                       50
                                                      x  - 3x  - 2 = 0
                                                      2     2
                                                      x  - 3x  - 2 = 0
                                                       50
                                                      3     3
                                                       ...      ...     ...   ...
                                                     x  50  - 3x  - 2 = 0   eşitlikleri yazılabilir.
                                                      50    50


                       Bu eşitlikler toplanarak  x  + x  + x  + . . . + x  50  - 3(x  + x   + x  + . . . + x ) - 2 . 50 = 0 elde
                                           50
                                                     50
                                                50
                                           1   2    3        50     1   2   3       50
                                                  49
                       edilir. Denklemin kökler toplamı (x  lu terimin katsayısı 0) sıfır olduğu için elde edilen eşitlikte
                                          50
                                     50
                                50
                       yazılarak  x  + x  + x  + . . . + x  50  = 100 bulunur.
                                1   2    3        50
                                                                                      ALTIN NOKTA   113
   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118